تحلیل راهبردی ارتقای چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی ایران

هدف: این مطالعه با هدف کلی تحلیل راهبردی ارتقای چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی ایران، با بهره گیری از روش SWOT انجام شد. جهت دستیابی به هدف فوق، ابتدا با تحلیل SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای پیش روی آموزش عالی کشاورزی ایران به منظور ارتقای چابکی، استخراج شده و سپس راهبردهای ارتقای چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی ایران ارائه گردید.مواد و روش ها: برای رسیدن به هدف کلی فوق، دو گام کیفی و کمی جهت مشخص شدن راهبردهای ارتقای چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی ایران طی گردید. لذا این پژوهش از لحاظ پارادایم به صورت آمیخته  می باشد. بدین ترتیب که در گام نخست عوامل داخلی و خارجی در قالب چهار دسته نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات از طریق مصاحبه های عمیق با صاحب نظران آموزش عالی کشاورزی، جمع آوری و با روش تحلیل خط به خط و در قالب تحلیل محتوای متعارف، شناسایی شدند. بدین منظور داده ها از طریق مصاحبه های عمیق با ۱۵ تن از صاحب نظران آموزش عالی کشاورزی ایران که به روش گلوله برفی انتخاب شدند، جمع آوری و با روش تحلیل خط به خط و در قالب تحلیل محتوای متعارف، پردازش شدند. سپس در گام دوم نیز بعد از تجزیه و تحلیل محتوای عرفی مصاحبه ها، عوامل داخلی و خارجی در قالب چهار دسته نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها به صورت پرسشنامه تنظیم گردید و در بین صاحب نظران آموزش عالی کشاورزی ایران توزیع شد تا صاحب نظران آموزش عالی کشاورزی نسبت به تعیین اهمیت (وزن) و نیز وضعیت موجود هر یک از موارد اقدام نمایند. به منظور تایید روایی و پایایی بخش کیفی تکنیک SWOT علاوه بر استفاده از چهار تکنیک ۱-کنترل اعضاء (از طریق ارائه تحلیل داده ها و نتایج آن به پاسخگویان از واکنش آن ها در مرحله ی گزارش نوشته ها آگاهی حاصل آید)، ۲- خود بازبینی محقق در طی فرآیند جمع آوری و تحلیل داده ها، به منظور تایید انتقال پذیری پژوهش سعی شد توسعه و توصیف غنی از مجموعه داده های مطالعه در طول مرحله ی گردآوری داده ها صورت پذیرد. ۳ و ۴- تاییدپذیری و اطمینان پذیری پژوهش نیز از طریق ثبت و ضبط دقیق فرآیند مصاحبه ها و تمامی جزئیات آن انجام پذیرفت. به جامعیت تحلیل محیط بیرونی و درونی نیز توجه گردید که خود تحت تاثیر مواردی نظیر زمان صرف شده برای جمع آوری داده ها، تجربه متخصصان در رابطه با موضوع و به ویژه تجربه و مهارت محقق در انجام مصاحبه ها، قرار می گیرد.بحث و نتیجه گیری: برمبنای یافته های مندرج در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی به منظور ارتقای قابلیت های چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی، عواملی چون افزایش سطح فناوری و وجود اساتید توانمند در دانشگاه های کشاورزی، مهم ترین نقطه قوت و گسترش روز افزون تکنولوژی های نوظهور در بخش کشاورزی، مهم ترین فرصت موجود برای چابکی سازمانی آموزش عالی کشاورزی ایران و کاهش بودجه و سرمایه گذاری در آموزش عالی کشاورزی و عدم انطباق محتوای آموزشی با نیازهای بازار کار، مهم ترین نقاط ضعف و سیاست گذاری متمرکز، ارتباط ضعیف بین بخش های اجرایی، مراکز تحقیقاتی و صنایع با دانشگاه و نبود سازوکارهای پیوند بین نظام آموزش عالی کشاورزی و نظام اشتغال، از جمله با اهمیت ترین تهدیدهای پیش روی چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی محسوب می شوند. یافته های این پژوهش می تواند به منظور ارتقای چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی توسط سیاست گذاران، برنامه ریزان و مدیران آموزش عالی کشاورزی مورد بهره برداری قرار گیرد.

Keywords:

آموزش عالی کشاورزی , چابکی سازمانی , دانشگاه چابک , راهبرد چابکی دانشگاهی