محمد علی سماواتی شریف - دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
علی اصغر رواسی - دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، ایران
محمدرضا کردی - دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، ایران
باقر مینایی - دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
حجت اله سیاوشی - پژوهشکده طب ورزشی، پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران

هدف: آهن، نقش مهمی در انتقال اکسیژن، آنزیمهای زنجیره تنفسی میتوکندریایی، و فسفوریالسیون اکسایشی دارد؛ بنابراینکاهش آهن میتواند تاثیر منفی بر عملکرد اکسایشی ورزشکاران بگذارد. هدف این پژوهش، بررسی اثرات برنامههای ورزشیاستقامتی و مکمل آهن بر برخی از نشانگرهای تنفس سلولی در موشهای صحرایی نر است.روشها: چهل سر موش صحرایی نر ویستار به چهار گروه تقسیم شدند. گروه تجربی I برنامه ورزشی استقامتی را به مدت ۱۲ هفتهروی نوارگردان انجام میدادند )با شدت ۳۲ متر در دقیقه، ۶۰ دقیقه در هر جلسه و ۵ جلسه در هفته( )T .)گروه تجربی II با همانبرنامه، روزانه ۸۰۰ میکروگرم مکمل آهن )سولفات فرو( دریافت میکردند )Ti .)گروه کنترل C بدون تمرین بودند )S )و گروه تجربیIII بدون تمرین اما روزانه ۸۰۰ میکروگرم مکمل آهن دریافت میکردند )Si .)پس از ۱۲ هفته نمونههای خونی و بافت عضالنیبررسی شدند. دادهها توسط تحلیل واریانس یکسویه و کروسکال-والیس تحلیل شدند )۰۵/۰>P .)نتایج: غلظت فریتین خون تنها در گروه تجربی I و وزن مطلق عضله نعلی و غلظت سیتوکروم اکسیداز تنها در گروه تجربی IIنسبت به دیگر گروهها معنادار بود )۰۵/۰>p .)همچنین، هایپرتروفی عضالنی، چگالی شبکه مویرگی، و چگالی میتوکندریاییگروههای تجربی I و II با گروه کنترل و گروه تجربی III تفاوت معناداری داشتند )۰۵/۰>p)؛ اما این اختالفها در بین هر دو گروههایتجربی I و II معنادار نبودند. با وجود این، تودهی بدنی، وزن نسبی عضله نعلی و اکسیژن مصرفی بیشینه موشهای گروه تجربیتفاوت معناداری هم با گروه کنترل و هم در بین گروههای تجربی با یکدیگر داشتند )۰۵/۰>p .)نتیجهگیری: به نظر میرسد که مصرف مکمل آهن همراه با ورزش ممکن است موجب بهبود برخی از شاخصهای تنفس سلولی،هایپرتروفی، و ظرفیت هوازی شود؛ درصورتی که، این بهبودها در شرایط بیتمرینی احتماال بهوجود نمیآیند.

عضله نعلی )سولئوس(, سیتوکروم اکسیداز, فریتین, ظرفیت هوازی, میوگلوبین, میتوکندری