مسعود شهبازی - دانشگاه تبریز
ولی دین پرست - استادیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز

دو امپراتوری طرابوزان و امیر­نشین قرامان، در منطقه آناتولی، به لحاظ سیاسی و اقتصادی تاثیر بسزایی در مناسبات و سیاست­ خارجی حکومت­های آق­قویونلو و عثمانی داشتند. سیاست توسعه­طلبی ارضی و دستیابی به شاه­راه­­های تجارتی مناطق آناتولی، تضاد منافع راهبردی دو حکومت­ آق­قویونلو و عثمانی را آشکار ساخت که سرانجام منجر به پدید آمدن مناسبات خصمانه میان دو طرف شد. سوال اصلی این پژوهش این است که امپراتوری طرابوزان و امیر­نشین قرامان چه نقشی در روابط آق­قویونلوها و عثمانی در دوره حسن بیگ آق­قویونلو داشتند؟ یافته­های این پژوهش، با رویکردی توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع تاریخ­نگاری ایرانی و عثمانی، نشان می­دهد حسن بیگ برای پیشبرد مقاصد خود در آناتولی و مقابله با سلطان عثمانی، سیاست اتحاد با امیرنشین­های محلی آناتولی را برگزید. اما درگیری­ آق­قویونلوها با دیگر دول همجوار و ضعف قدرت نظامی آن دو حکومت محلی، در نهایت به شکست حسن­­ بیگ و الحاق قلمرو طرابوزان و قرامان به حکومت عثمانی منجر گردید.

اوزون حسن- آق قویونلو, عثمانی- مناسبات-آناتولی, -ترابوزان-قرامان