آرزو حسینی - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
مجید صالحی نیا - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
مینو شفایی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
بهرام صالح صدق پور - دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید رجایی

در دنیای مدرن امروزی، با توجه به مشکلات شهرنشینی و الگوی زندگی و تراکم ساختمانی، عرصه میانی مجتمع های مسکونی ازجمله فضاهای مهمی است که کودک می تواند پس از مدرسه بخش عمده ای از زمان خود را برای گذران اوقات فراغت و تعاملات اجتماعی در آن سپری کند. هدف از پژوهش حاضر ارتقای رشد اجتماعی کودکان ۳ تا ۶ساله از طریق بیان اصول طراحی عرصه میانی مجتمع های مسکونی میان مرتبه با تاکید بر بهره گیری از قابلیت های بازی انگیزی محیط است. در این پژوهش، بر پایه تلفیق نظریات مرتبط با موضوع پژوهش، از روش ترکیبی (کمی و کیفی) استفاده شده است. در این مسیر پس از انتخاب نمونه مورد مطالعه و گردآوری داده ها به کمک ابزار پرسش نامه، با روش تحلیل عاملی مهم ترین عامل های تاثیرگذار در انگیزش بازی کودک به دست آمد. در ادامه، بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، فرضیه های پژوهش بررسی و تفسیر شد. یافته ها نشان داد که تاثیر «سرزندگی محیط» و «عوامل محرک طبیعی» در عرصه میانی مجتمع مسکونی بر «تحریک حواس» کودکان و نیز تاثیر «عوامل محرک طبیعی»، «سرزندگی محیط»، «خوانایی محیط کودک محور»، و «نظارت پذیری» عرصه میانی مجتمع مسکونی بر «تعاملات اجتماعی (نسلی ‍ بین نسلی)» آن ها برای انگیزش بازی مثبت و معنادار است. پس از حصول اطمینان از درستی فرضیه های پژوهش، اصول طراحی عرصه میانی مجتمع های مسکونی استخراج و به آزمون کودکان ۳ تا ۶ساله گذاشته شد. 

انگیزش بازی, کودک, عرصه میانی, مجتمع مسکونی, اصل طراحی