مصطفی فضائلی - عضو هیات علمی دانشگاه قم، گروه حقوق بین الملل دانشکده حقوق
وحید کوثری - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل دانشکده حقوق دانشگاه قم

حقوق از دیرباز همواره به عنوان ابزار صلح و انتظام بخش روابط افراد و جوامع بشری مطرح بوده است. قلم فیلسوفان و متفکران مختلفی که به حوزه ی جنگ و صلح پرداخته اند، در نهایت بر واژه ی «صلح» از حرکت باز ایستاده و تلاش نویسندگان برجسته ای چون هوگو گروسیوس نیز در کتاب حقوق جنگ و صلح و کوشش وی برای تبیین دلایل مشروع جنگ، غایتی جز رسیدن به صلح از رهگذر واقعیت جنگ نداشته است. دکترین نوظهوری که روابط بین المللی برخی کشورها را دستخوش تغییرات تازه ای ساخته و در حال سایه افکنی بر غایت مندی حقوق به عنوان ابزار صلح می باشد، عبارت از دکترین جنگ حقوقی یا نظریه ی استفاده از حقوق به مثابه ابزار جنگی است؛ پژوهش حاضر ضمن توصیف و تحلیل این دکترین جدید با بهره گیری از داده های کتابخانه ای، با نقدی فلسفی و نگاهی آینده پژوهانه، در صدد تبیین مسیر احتمالی آینده ی حقوق بین الملل از نگاه دولت ها به آن خواهد بود و در پایان نتیجه می گیرد که به منظور مقابله با هرگونه انحراف و تغییر مسیر تکاملی حیات حقوق بین الملل، ضروری است با تاکید بر وحدت و یکپارچگی حقوق بین-الملل و جلوگیری از تجزیه و چندپارگی آن، مجال توسعه ی دکترین «جنگ حقوقی» را فراهم نکرده، بلکه مفهوم صلح حقوقی را در مقابل آن تقویت کرد.

جنگ حقوقی, صلح حقوقی, تجزیه ی حقوق بین الملل, غایت مندی حقوق, آینده ی حقوق بین الملل