سپیده اصلانی - کارشناس ارشد معماری، موسسه آموزش عالی و غیرانتفاعی روزبه زنجان
زهره ترابی - استادیار دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان

با توجه به تکنولوژی روز، نیاز شهروندان به خوانایی شهر و کمک به سلامت روان در زندگی شهری امری ضروری است. به این خوانایی و احساس امنیت و اجتناب از گم گشتگی درون شهر در خصوص مکان های با جذابیت توریستی، زیارتی، سیاحتی، و گردشگری که مامنی برای بشر بوده است، توجه خاصی شده است. اثر دوری و نزدیکی و مسیر این نقاط شاخص شهری بر انتخاب محل زندگی شهروندان هویدا است. در این پژوهش سعی شده است تا، با استفاده از نظرات کاربران و شهروندان و بهره گیری از پرسش نامه و روش تحقیق مطالعات کتابخانه ای و کاربردی و تحلیل آماری، به تایید اثرگذاری المان های شهری در خوانایی و مسیریابی نقاط مطلوب شهر و درنهایت به نتایج مورد نظر دست یافت. یکی از اهداف این پژوهش بررسی حس رضایتمندی بیشتر همراه با آسایش روانی ناشی از خوانایی و امنیت در سکونت در محل زندگی با کمک مسیریابی نقاط مطلوب شهری است. در این پژوهش، از نرم افزار ردیابی اثر چشم به منظور مکان یابی و یافته های نقاط جذاب محیط مورد نظر استفاده شده است. از نتایج به دست آمده در این پژوهش می توان به استفاده بهتر طراحان از المان ها و شاخصه های شهری در خوانش شهری و تصویر ذهنی و بصری یک شهر و رابطه مستقیم میان علوم اعصاب و محیط اشاره کرد. امید است نتایج این پژوهش به استفاده بهتر بشر امروزی از مکان ها و کالبدهای معماری و امنیت روانی کمک کند. در پژوهش های آتی پیشنهاد می شود پژوهشگران ارتباط میان علوم اعصاب و شهرنشینی را بیشتر کاوش و بررسی کنند.

المانهای شهری, خوانایی, تصویر ذهنی, ردیابی اثرچشم, شهر زنجان