بازیابی نقش زن در متن و تصاویر نسخه چاپ سنگی نوش آفرین گوهرتاج ۱۲۶۴ه.ق

محور این پژوهش بر بازیابی نقش زن ایرانی در متون ادبیات عامیانه دوره قاجار است و در این راستا به مطالعه نقش زن در داستان نوش آفرین گوهرتاج می پردازد. در همین راستا جایگاه زن و نقش وی را در جامعه قاجار با رویکرد تحلیل گفتمان مسلط این دوره مورد بحث قرار میدهد و ضمن تبیین مواردی چون انتقال مفهوم و تناسب فرم و محتوا به واسطه استفاده از عناصر بصری و معرفی و تحلیل ابعاد گوناگون ساختاری و محتوایی داستان نوش آفرین گوهرتاج با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تاریخی این پژوهش را به پیش میبرد. مورد مطالعاتی شامل تصاویر و متن نسخه چاپ سنگی نوش آفرین گوهرتاج مورخ ۱۲۶۴ ه.ق است . نتایج نشان میدهد که این داستان ، از جمله معدود داستانهای دوره قاجار است که ساختارشکنی مهمی در زمینه نقش زن را در بردارد و نمایش جنبه فعالی از زن را دار است. این متن ساختار شخصیتی زنی که در ادبیات عامیانه دوره قاجار، عموما نقش معشوق منفعلی را داشت که شاهزاده در انتها به وصال او میرسید را دگرگون کرده و سه زن با سه نقش مهم و کلیدی، در پیشروی حوادث داستان نقش دارند. اما در نهایت، نگاه مردسالارانه جامعه قاجار، این امر را باز نمی تابد و سلیقه مردانه و رویکرد مردسالار در داستان کاملا به چشم می خورد.

Keywords:

زن , چاپ سنگی , قصه عامیانه , نوش آفرین گوهرتاج , قاجار