بررسی و تحلیل شهرنشینی و عوامل موثر بر مولفه های هویت شهری و نقش شهرهای جدید

شهرهایی که تحت تاثیر تفکرات مدرن شکل گرفتندو یا بخش هایی از آن ها تغییر شکل یافتند امروزه دچار مشکل شده و به طور پیوسته در پی یافتن هویت خود هستند. هویتی که آنها را به گذشته پیوند دهد و در عین حال برآورنده نیازهای حال و آینده نیز باشد. آنچه که امروزه از شهر استنباط می کنیم از هم پاشیدگی ساختارهای هویتی در شهر است؛ حال این مسئله مطرح می شود که هویت برای ساکنین یک شهر چگونه تعریف می شود. در دوره معاصر و به خصوص در سال های اخیر ساختن برای ساختن و نه ساختن برای زیستن مجالی را برای توجه به مقولاتی مهم و عمیق همچون هویت در شهرسازی و معماری باقی نگذاشته است. مدیران و طراحان شهری به جدیت با تدوین قوانین سعی بر اعمال نظر خود را بر کالبد مصنوع شهر داشته و از سوی دیگر شهروندان نیز که تابع فرهنگ و عناصر فرهنگی جامعه خویشند، اصرار بر هدایت کالبد شهر بر اساس فهم خویش از هویت شهری دارند.مقوله هویت به طور عام و هویت شهری به طور خاص از جمله مقولاتی است که به جهت نقشی که در شناخت افراد، اشیا، اجتماعات و مکان ها دارد، حائز اهمیت فراوان است. علی رغم اهمیت این موضوع در دوران اخیر بحران هویت شهری به صورت نگران کننده ای احساس می گردد شهرها و فضاهای شهری در گذشته از استقلال، شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار بوده اند؛ در حالی که آنچه از اغلب شهرهای کنونی در ذهن عموم شکل می گیرد جز مجموعه ای از ساختمان های بلند، خیابان ها، ادارات و پارک ها نیست که در نتیجه آن، تعلق خاطر به این فضاها به مرور کمتر و کمتر می شود.از طرفی به علت عدم آموزش های لازم و تقلیدهای بدون اندیشه از مظاهر غربی و الگوهای مدرن، شهرهای زیادی بر خلاف هویت اصیل شهر ایرانی، در حال شکل گیری و گسترش اند. در این میان فضاهای شهری و به ویژه فضاهای شهری تاریخی به سبب نقشی که در شکل دادن تصویر ذهنی و نقشه شناختی از شهرها در هویت بخشی به شهرها از جایگاه ویژه ای برخوردارند. شهر تنها یک سکونتگاه نیست، بلکه آبادی است که روح اجتماع درآن دمیده شده است و از آن هویت می گیرد هویت شهری، هویت جمعی است که با تبلور عینی در فیزیک و محتوای شهر معنادار می شود و به واسطه ایجاد تداعی خاطرات عمومی در شهروندان، و تعلق خاطر شهرنشینان را به سوی شهروند شدن هدایت می کند.در مقاله حاضر شاخص های موثر بر هویت شهری ، معرفی شده است. شاخص ها در ابعاد گوناگون زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی فضایی و میزان تاثیرشان بر مبنای مطالعات میدانی و تطبیقی بوده است در انتها راهکارهایی در راستای ارتقای هر چه بیشتر این شاخص ها در این محله ارائه شده است.

Keywords:

هویت شهری , حس تعلق , هویت طبیعی , هویت مصنوع , هویت انسانی