رامین اسماعیل زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، واحد کلیبر، دانشگاه آزاد اسلامی، کلیبر، ایران
احمد افکاری - استادیار فیزیولوژی گیاهی، واحد کلیبر، دانشگاه آزاد اسلامی کلیبر، ایران

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر آهن و ورمی کمپوست بر برخی خصوصیات مورفولوژی در گیاه لوبیا چشم بلبلی، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار در سال ۱۴۰۰ در منطقه هوراند انجام شد. فاکتور کود زیستی ورمی کمپوست در چهار سطح شامل (عدم مصرف ورمی کمپوست و مصرف کودهای شیمیایی بر اساس آزمون خاک (شاهد) ، ۲ ، ۴ و ۸ تن در هکتار ورمی کمپوست) و فاکتور محلو لپاشی آهن در چهار سطح شامل (عدم محلول پاشی آهن (شاهد) ، محلول پاشی آهن درمرحله ۵۰ %گلدهی، ۵۰ % غلاف دهی و محلول پاشی آهن درمرحله پرشدن دانه ها) بود. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، اثر اصلی ورمی کمپوست و محلول پاشی آهن بر کلیه صفات مورد مطالعه معنی داری شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر برهمکنش ورمی کمپوست و محلول پاشی آهن بر ارتاع بوته و تعداد شاخه فرعی معنی دار بود ولی تاثیر مثبتی بر سایر صفات مورد مطالعه نداشت. نتایج مقایسات میانگین داده ها نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته و تعداد شاخه های فرعی به تیمار ۸ تن در هکتار و ورمی کمپوست و محلول پاشی آهن اختصاص یافت و کمترین ارتفاع بوته به تیمارهای عدم مصرف ورمی کمپوست و عدم مصرف محلول پاشی آهن اختصاص یافت در صورتی که کمترین تعداد شاخه های فرعی به تیمارهای عدم مصرف ورمی کمپوست و مصرف محلول پاشی آهن در مرحله ۵۰ % گلدهی اختصاص یافت.. طبق نتایج حاصله عدم مصرف ورمی کمپوست باعث کاهش تعداد تعداد غلاف شاخه اصلی و فرعی شد.

آهن، اندام های زراعی، کود زیستی و لوبیا