زهره ناتوان - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته گیاهان دارویی، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان
روح الله مرادی - دانشیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان
مهدی نقی زاده - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان
نسیبه پورقاسمیان - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان

بهمنظور بررسی تاثیر انواع مختلف مالچ شیمیایی و آلی بر تراکم و زیست توده علف های هرز و برخی خصوصیات زراعی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه چهار ساله زعفران در شهرستان قاین در سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ اجرا شد. تیمارها شامل استفاده از انواع مختلف مالچ برای کنترل علف هرز شامل عدم کنترل، وجین دستی، پلاستیک شفاف و پلاستیک سیاه (به ضخامت ۱۵ تا ۲۰ میکرومتر)، بقایای برگ انگور، کلش گندم، برگ انار، برگ پسته، کلش جو، تفاله موم زنبور عسل و پوشال بنه زعفران (به ضخامت ۵ تا ۱۰ سانتیمتر) بود. نتایج نشان داد که کلیه مالچ های مورد استفاده به استثنا ی پلاستیک شفاف باعث کاهش معنی دار تعداد گونه، تراکم، وزن خشک و تنوع شانون علف هرز نسبت به تیمار عدم وجین شدند. پایین ترین وزن خشک علف های هرز مربوط به مالچ پلاستیک سیاه (۲۲/۵۲ گرم علف هرز در متر مربع) و کلش گندم (۱۲۳ گرم علف هرز در متر مربع) بود. رابطه منفی بین وزن (R=-۰.۷۹) و تراکم علف هرز (R=-۰.۶۸) با عملکرد زعفران وجود داشت. استفاده از کلیه مالچهای مورد بررسی بجز پلاستیک شفاف باعث افزایش معنی دار عملکرد بنه، گل و کلاله زعفران نسبت به شرایط عدم وجین شدند. تفاله موم زنبور عسل و کلش گندم به ترتیب بالاترین تعداد گل (۱۵۱ و ۱۳۵ گل در متر مربع) و عملکرد کلاله (۸۹/۴ و ۳۲/۴ کیلوگرم در هکتار) را دارا بودند، که به ترتیب باعث افزایش ۲۱۳ و ۱۷۷ درصدی عملکرد کلاله نسبت به تیمار عدم وجین شدند. مالچ پلاستیک سیاه، برگ انار و برگ انگور اختلاف معنی داری با تیمار وجین دستی از نظر رشد و عملکرد زعفران نشان ندادند. بطور کلی، نتایج تایید نمود که استفاده از کلیه مالچهای مورد استفاده به استثنای پلاستیک شفاف منجر به کنترل مناسب علف هرز و بهبود خصوصیات عملکردی زعفران نسبت به عدم وجین شدند و قابل توصیه برای کشاورزان میباشند.

آللوپاتی, بنه, پلی اتیلن, تفاله موم زنبور عسل, تنوع شانون