پیشگامان بلاغت فارسی در شبه قاره هندوستان

بدون تردید شبه قاره هندوستان در غنا و ترویج زبان و ادبیات فارسی سهم انکارناپذیری داشته و آثار ماندگاری در حوزه­های مختلف ادبیات به ویژه حوزه بلاغت فارسی خلق کرده است که با نوعی خلاقیت و ابتکار منحصربه فرد همراه بوده است. در این مقاله کوشیده­ایم با تکیه بر چند اثر بلاغی برتر شبه قاره مانند جامع الصنایع و الاوزان سیف جام هروی و سبحه المرجان و غزلان الهند آزاد بلگرامی و حدایق البلاغه فقیر دهلوی این نکته را تبیین کنیم که این سه اثر برخلاف دیگر آثار بلاغت اسلامی که تا حدودی متاثر از اندیشه­های یونانی بوده­اند، عمدتا تحت تاثیر بلاغت سانسکریت به رشته تحریر درآمده اند. همچنین نشان داده­ایم که سه اثر نه تنها دربرگیرنده معیارهای نظری زیباشناسی و عناصر ادبی هستند بلکه نوعی نقد عملی را نیز دربرگرفته اند و در پایان به مهم ترین اشتراک های این آثار اشاره شده است.

Keywords:

Persian rhetoric , the subcontinent , Faghir Dehlavi , Jam Heravi , Azad Belgerami. , بلاغت فارسی , شبه قاره , فقیر دهلوی , جام هروی , آزاد بلگرامی