طاهره ناجی صدره - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران
سید محسن موسوی - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران
محسن نورائی - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران
محمد هادی یدالله پور - دانشیار دانشگاه علوم پزشکی بابل

آشنایی با مبانی فقه­الحدیث، جهت شناخت حقایق و مقاصد مطرح در روایات ضروری است. مفسران نیز همچون متکلمان، محدثان و فقیهان نیازمند به کارگیری این مبانی هستند. ایشان با استناد به همین مبانی، مقصود روایات تفسیری را کشف، و از آن در تبیین کلام خداوند سود می برند. پراکندگی مباحث حدیثی در تفسیر، فرعی بودن مباحث حدیث نسبت به مباحث تفسیری و پرهیز از مباحث نظری صرف، آگاهی از مبانی فقه­الحدیثی مفسران و قضاوت درباره آن را دشوار نموده است. پژوهش پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی می­کوشد تا به استخراج، تبویب و تحلیل مبانی فقه­الحدیثی جوادی آملی دست یازد. بر اساس نتیجه حاصل از این پژوهش، مهم­ترین مبانی فقه­الحدیثی ایشان عبارتند از پذیرش نظام چند معنایی روایات، وضع لفظ برای روح معنا، اصالت استعمال الفاظ روایات در معنای حقیقی و توجه به اجتهاد بر اساس روایات. نتیجه این پژوهش در حوزه مطالعات روش­شناسی تفسیر و نیز مطالعات بنیادین علوم حدیث به ویژه فقه­الحدیث کاربرد آشکار دارد.

جوادی آملی, فقه الحدیث, نظام چند معنایی, بطن روایات, تفسیر تسنیم, روایات تفسیری