مهدی مجاب - مربی، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه پیام نور، ایران
مجتبی حسینی - دانشجوی دکترای علوم علف های هرز دانشگاه فردوسی مشهد
غلامرضا زمانی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
اردشیر کهنسال - کارشناس ارشد شناسایی و مبارزه با علف های هرز
اسماعیل ابراهیمی - دانشجوی دکترای علوم علف های هرز دانشگاه فردوسی مشهد

رکود بذر از مهمترین موانع در بررسی تاثیر عوامل مختلف محیطی بر ویژگی­های جوانه­ زنی بذور علف های هرز می­باشد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با ۱۲ تیمار و ۴ تکرار بر روی بذور علف­ هرز کهورک اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ۶ زمان مختلف (۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰، ۵۰ و ۶۰ دقیقه) نگهداری بذوردر اسید سولفوریک ۹۵ تا ۹۸ درصد، خراش ­دهی مکانیکی توسط سنباده به مدت ۵ دقیقه، خیساندن بذور در آب مقطر به مدت ۲۴ و ۴۸ ساعت و جوشاندن بذور در آب ۹۵ تا ۹۸ درجه سانتی گراد به مدت ۵ و ۱۰ دقیقه به همراه تیمار شاهد بودند. نتایج نشان داد که، تیمارهای خراش­ دهی شیمیایی و فیزیکی باعث جوانه­ زنی این علف­ هرز شده بودند و بیشترین سرعت جوانه ­زنی، طول ریشه ­چه و ساقه ­چه، وزن تر ریشه ­چه و ساقه ­چه در زمان ۶۰ دقیقه نگهداری بذور در اسید سولفوریک حاصل شد. جهت بررسی تاثیر تنش شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه به صورت طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف پتانسیل اسمزی و ماتریک در چهار سطح( ۳/.-، ۵-، ۱۰- و ۱۵- بار) و شاهد بودند. نتایج نشان داد که، با منفی ­تر شدن پتانسیل اسمزی و ماتریک درصد و سرعت جوانه­ زنی به طور معنی ­داری نسبت به شاهد کاهش یافت (۰/۰۰۱>p) و این کاهش در تنش خشکی  بیشتر بود. پارامتر X­۵۰مدل لجستیک سه پارامتری حاکی از کاهش ۵۰ درصدی حداکثر جوانه­ زنی کهورک در پتانسیل های اسمزی ۱۶/۲۳- بار و ماتریک ۶/۲۶- بار می­باشد که این امر حساسیت بیشتر کهورک را به تنش خشکی نشان می­دهد.

اکولوژی علف هرز, بیولوژی, پتانسیل اسمزی, مدیریت علف هرز