تاثیر تاریخ کاشت و تنش شوری بر عملکرد دانه و عقیمی سنبله گندم، رقم بم

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و شوری بر عملکرد و میزان عقیمی سنبله گندم (Triticum aestivumL.)، رقم بم، آزمایشی مزرعه­ای در ایستگاه تحقیقات شوری صدوق مرکز ملی تحقیقات شوری طی سال­های ۸۸-۱۳۸۷ و ۸۹-۱۳۸۸ انجام گرفت. آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی و با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل تاریخ کاشت (کاشت در اول آبان، ۱۵ آبان، ۳۰  آبان و ۱۵ آذر) و شوری آب آبیاری ۲ دسی زیمنس بر متر (شرایط غیر شور) و ۱۰ دسی زیمنس بر متر (شرایط شور) بودند. نتایج نشان داد که در هر دو سال آزمایش بین تاریخ­های کاشت در آبان از نظر میزان عملکرد دانه و بیولوژیک تفاوت معنی­دار وجود نداشت. تاخیر در کاشت تا ۱۵ آذر عملکرد دانه را در سال اول، به میزان ۲۸ درصد و در سال دوم به میزان ۳۴ درصد کاهش داد. عملکرد دانه و بیولوژیک در شرایط شور به میزان ۱۴ درصد کمتر از شرایط غیر شور بود. مناسب­ترین تاریخ کاشت در شرایط آزمایش اواسط آبان ماه بود. تاخیر در کاشت، باعث افزایش معنی­دار درصد سنبله­ها و سنبلک­های عقیم در هر دو سال آزمایش گردید. کمترین و بیشترین درصد سنبله­ها و سنبلک­های عقیم به ترتیب در تاریخ­های کاشت ۱۵ آبان و ۱۵ آذر بدست آمد. تعداد سنبله­های نوک عقیم و درصد سنبلک­های عقیم در هر سنبله در شرایط شور به میزان معنی­داری بیشتر از شرایط غیر شور بود. به نظر می­رسد هرگونه تنش محیطی مانند شوری و تاخیر در تاریخ کاشت در مرحله رشدی ۴۰ تا ۴۹ (دوره غلاف رفتن) می تواند درصد عقیمی سنبلک­های سنبله را افزایش دهد.

Keywords:

شرایط شور , زمان کاشت , عقیمی سنبلک