شناسایی اکسشن های متحمل به تنش خشکی انتهای فصل در ارزن با استفاده از شاخص های تحمل

به منظور مقایسه واکنش ۱۳ اکسشن ارزن مربوط به کلکسیون بانک ژن نسبت به تنش خشکی انتهای فصل در جهت تکمیل بانک اطلاعاتی ذخایر توارثی گیاهان و ارزیابی تخصصی و یافتن بهترین شاخص های تحمل به تنش، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان جنوبی از سال زراعی ۸۴-۱۳۸۳ به مدت دو سال اجرا گردید. آزمایش اول در شرایط آبیاری نرمال و آزمایش دوم در شرایط تنش خشکی (قطع آبیاری در مرحله ۱۰% ظهور پانیکول) انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ۱۳ اکسشن ارزن بودند. نتایج نشان داد که اکسشن های ۱۴۳-۱۵ (خراسان جنوبی) و ۲۴-۱۵ (یزد) دارای بیشترین میانگین دو ساله عملکرد دانه و علوفه خشک و اکسشن ۱۳۲-۱۵ (همدان) دارای کمترین عملکرد دانه در بین اکسشن های مورد بررسی بودند. ارزیابی اکسشن ها از نظر تحمل به خشکی با استفاده از شاخص های MP، TOL، SSI، GMP، STI و HARM انجام شد. با توجه به میزان همبستگی این شاخص ها با عملکردهای دانه و علوفه خشک در دو شرایط تنش و غیر تنش، شاخص های HARM، GMP و STI، بهترین شاخص ها در تفکیک اکسشن های متحمل به خشکی بودند. با استفاده از روش ترسیمی سه بعدی و وضع قرار گرفتن اکسشن ها در آن، اکسشن های ۱۴۳-۱۵ (خراسان جنوبی)، ۱۳۱-۱۵ (خراسان جنوبی) و ۲۴-۱۵ (یزد) به عنوان اکسشن های پرمحصول و متحمل به تنش شناسایی شدند.

Keywords:

اکسشن , ارزن , قطع آبیاری , شاخص های تحمل و حساسیت به تنش