مجتبی حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته شناسایی و مبارزه با علف های هرز دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
غلامرضا زمانی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
مسعود خزاعی - کارشناس ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

به منظور بررسی واکنش جوانه زنی بذر جودره (Hordeum spontaneum Koch.) به تنش شوری و خشکی ناشی از کلرید سدیم و پلی اتیلن گلایکول ۶۰۰۰، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در محیط کنترل شده اجرا شد. سطوح پتانسیل اسمزی و ماتریک ناشی از تنش شوری و خشکی عبارت از صفر، ۰/۰۳-، ۰/۵-، ۱- و ۱/۵- مگاپاسکال بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که  با منفی تر شدن پتانسیل اسمزی و ماتریک، سرعت و درصد جوانه زنی، وزن تر ریشه­ چه، وزن تر ساقه­ چه، وزن تر گیاهچه، نسبت وزن تر ریشه­ چه به وزن تر ساقه­ چه، طول ریشه­ چه، طول ساقه­ چه و نسبت طول ریشه­ چه به ساقه­ چه کاهش یافت. تنش خشکی نسبت به تنش شوری تاثیر منفی شدیدتری بر سرعت و درصد جوانه ­زنی داشت، به طوری که در پتانسیل ۱/۵- مگاپاسکال خشکی هیچ گونه جوانه زنی مشاهده نشد.  مقایسه­ گروهی بین تیمارهای ناشی از PEG و NaCl نشان داد که طول ریشه­ چه، طول ساقه­ چه و وزن ساقه­ چه در شرایط تنش ناشی از PEGبه طور معنی­ داری کمتر از تنش ناشی از NaClبود، ولی وزن ریشه­ چه تفاوت معنی­ داری نداشت. در هر دو آزمایش، میزان کاهش طول و وزن ساقه­ چه نسبت به ریشه­ چه بیشتر بود که نشان دهنده­ حساسیت بیشتر این صفت است.

پتانسیل اسمزی, تنش شوری, تنش خشکی, جوانه زنی, جودره