حمید اسدپور - استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران

تاریخ اقتصادی و صنعتی بوشهر یکی از ابعاد ناگفته و ناگشوده این دیار است. تاریخ اقتصادی بوشهر فرازوفرودهای بسیاری دارد. در دوران جدید که اقتصاد استان به سوی وضعیتی نوین و مدرن سوق یافته است، این فرازوفرودها بیشتر به چشم می خورد. در اقتصاد نوین و مدرن استان بوشهر، صنایع گوناگونی نقش دارند که صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع کشتی سازی و صنایع غذایی در راس آنها قرار می گیرند؛ اما صنعت نساجی، پیشگام صنایع نوین در استان بوشهر بوده است. کارخانه پارچه بافی اعتمادیه بوشهر در سال ۱۳۱۵ش/۱۹۳۶م تاسیس شد و سال ۱۳۸۸ش/۲۰۰۹م، به کار خود پایان داد. این مقاله در پی بررسی زمینه ها و پیامدهای تاسیس کارخانه از یک سو و علت های انحلال و تعطیلی آن از سوی دیگر است. فرضیه اصلی این پژوهش آن است که شکل گیری کارخانه اعتمادیه در بوشهر، محصول ظهور دورانی از توسعه صنعتی ایران است که مشخصه اصلی آن، ورود بخش خصوصی به عرصه صنعت و ازجمله صنایع ریسندگی وبافندگی است. انگیزه این دسته از صاحبان سرمایه، علاوه بر کسب سود، همانا انگیزه های ملی و میهنی و تلاش در راستای ایجاد صنعت بومی بوده است؛ همچنین تاسیس این کارخانه، شکل گیری طبقه کارگر در بوشهر و کاهش بیکاری را باعث شد. پرسش اصلی این پژوهش این است که زمینه های احداث کارخانه پارچه بافی اعتمادیه در بوشهر و پیامدهای آن چه بود. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که انگیزه های میهنی برخی تجار، همراه با مشکلات اساسی بوشهر در زمینه تامین محصولات نساجی و همچنین دوری بوشهر از مراکز مهم نساجی کشور، زمینه ساز تاسیس این کارخانه شد.

بوشهر, صنایع ریسندگیوبافندگی, دواس, اعتمادیه, اقتصاد, ایگار