بررسی سلسله مراتب نظام ارزشی نوجوانان دانش آموز در شیوه های فرزندپروری مختلف

پژوهش حاضر با هدف مطالعه بررسی سلسله مراتب نظام ارزشی نوجوانان دانش­آموز در شیوه­های فرزندپروری مختلف طراحی و اجرا گردید. تعداد ۲۴۹ دانش­آموز (۱۲۹ دختر و ۱۲۰ پسر) براساس نمونه­گیری خوشه­ای چند­مرحله­ای تصادفی به­عنوان نمونه انتخاب شدند. آزمودنی­ها به پرسشنامه­های سنجش شیوه­های فرزندپروری و نظام ارزشی پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل نهایی نمرات به­دست آمده با استفاده از آزمون غیرپارامتریک فریدمن نشان داد  که برای آزمودنی­هایی که شیوه­های فرزندپروری والدین خود را پاسخگو، سهل­گیر و مستبد درک کرده بودند،  نظام ارزش­ها سلسله مراتب معنادار و برای آزمودنی­هایی که شیوه­های فرزندپروری والدین خود را طردکننده و آشفته درک کرده بودند، نظام ارزش­ها سلسله مراتب معناداری ندارد. سلسله مراتب نظام ارزشی در آزمودنی­هایی که والدین خود را پاسخگو در نظر گرفته بودند به ترتیب: ملی، اجتماعی، خانوادگی، دینی، علمی، فردی، اقتصادی، هنری، سیاسی و جهانی و در آزمودنی­هایی که والدین خود را سهل­گیر فرض کرده بودند به ترتیب: اجتماعی، ملی، خانوادگی، علمی، دینی، فردی، هنری، اقتصادی، سیاسی و جهانی و سرانجام برای آزمودنی­هایی که والدین خود را مستبد در نظر گرفته بودند به ترتیب: ملی، علمی، اجتماعی، خانوادگی، دینی، فردی، اقتصادی، سیاسی، جهانی و  هنری می­باشد. نکته قابل توجه رتبه­بندی بالای ارزش­های ملی، خانوادگی، اجتماعی و دینی  و رتبه­بندی پایین ارزش­های سیاسی و جهانی در کلیه شیوه­های فرزندپروری (به­جز شیوه فرزندپروری آشفته) می­باشد. همچنین تحلیل نتایج با استفاده از آزمون کراسکال و الیس نشان داد که در شیوه­های فرزندپروری مختلف، نظام ارزش­ها در مقوله­های خانوادگی، اجتماعی، هنری، دینی و ملی تفاوت معنادار دارند. بالاترین رتبه­بندی مقوله­های خانوادگی، اجتماعی، دینی و ملی در نظام ارزش­ها مربوط به شیوه فرزندپروری پاسخگو و رتبه بالای مقوله هنری در نظام ارزشی مربوط به خانواده سهل­گیر می­باشد.