محمدعلی مظاهری - پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی
منصوره السادات صادقی - کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

پژوهش حاضر با هدف مطالعه مقایسه سلامت عمومی مادران کودکان غیرمعلول، عقب­مانده ذهنی، نابینا، ناشنوا و معلول جسمی حرکتی طراحی و اجرا گردید. تعداد ۴۷۴ نفر مادر (۲۲۰ نفر مادران کودکان غیرمعلول، ۸۴ نفر مادران کودکان عقب­مانده ذهنی، ۵۳ نفر مادران کودکان نابینا، ۸۹ نفر مادران کودکان ناشنوا و ۲۸ نفر مادران کودکان معلول جسمی حرکتی) به­عنوان نمونه در دسترس انتخاب شدند و  پرسشنامه سلامت عمومی را تکمیل نمودند. نتایج نشان داد نمرات سلامت عمومی مادران کودکان غیرمعلول با مادران کودکان استثنایی تفاوت معناداری ندارد و میانگین نمرات سلامت عمومی در مادران کودکان نابینا در زیر مقیاس­های «نشانه­های بدنی»،  «اضطراب و بیخوابی»، «نارسا کنش­وری اجتماعی» و «افسردگی» و نهایتا نمره کلی GHQ نسبت به سایر گروه­ها بالاتر می­باشد. تجزیه و تحلیل نهایی نمرات بدست آمده توسط آزمون تعقیبی شفه برای مقایسه مادران نشان داد که به­جز تفاوت معنادار مادران کودکان نابینا در زیر مقیاس «اضطراب و بی­خوابی» و نمره کلی GHQ با مادران کودکان ناشنوا، در سایر گروه­ها تفاوت معناداری مشاهده نشد. البته اگرچه مادران کودکان معلول جسمی حرکتی تفاوت معناداری در نمرات سلامت عمومی با دیگر مادران ندارند، اما نمره سلامت عمومی آنان پس از مادران کودکان نابینا دارای بیشترین مقدار است. در تبین تفاوت معنادار بین این گروه از والدین به عواملی همچون بارز بودن معلولیت، نداشتن تماس­های اجتماعی، جنسیت و ... در تبین عدم تفاوت معنادار بین مادران کودکان غیرمعلول و معلول به مواردی همچون نوع پاسخ خانواده به رویداد استرس­زا، کاربردهای مقابله­ای مناسب، سن کودکان، منابع اقتصادی اجتماعی و ... اشاره شده است.

سلامت عمومی, مادر, عقب مانده ذهنی- نابینا- ناشنوا- معلول جسمی_حرکتی