تحلیل سلسله مراتبی فازی مولفه های حکمرانی خوب برای سیاستگذاری نظام سلامت در جمهوری اسلامی ایران

زمینه و هدف: حکمرانی خوب در دو دهه اخیر توجه محافل علمی و بین المللی جهان را به خود معطوف نموده است. نوعی حکمرانی که متعهد به حمایت و ارتقاء سلامت انسان است. برای تحقق حکمرانی خوب مولفه هایی مشخص شده اند که بی شک آگاهی از وزن و اهمیت هر مولفه برای دست یافتن به نتایج مطلوب در سیاستگذاری نظام سلامت ایران ضروری است. هدف مطالعه، تحلیل سلسله مراتبی فازی مولفه های حکمرانی خوب در سیاستگذاری نظام سلامت ایران بود. روش پژوهش: این تحقیق از نظر هدفگذاری و از لحاظ روش شناسی توصیفی –پیمایشی بود. از روش چند مرحله ای طبقه ای و در دسترس بودن به منظور نمونه گیری و از قاعده اشباع نظری برای تعیین حجم نمونه استفاده شد. به منظور تعریف و تبیین مفهوم مولفه های حکمرانی خوب و سیاستگذاری سلامت از روش کتابخانه ای و مرور منابع مرجع استفاده گردید. از روش پیمایشی با ابزار چک لیست (محقق ساخت (مقایسات زوجی)) از ۱۰۰ نفر از مدیران و کارشناسان ستادی در وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی گلستان، مازندران و نیشابور نظرخواهی گردید. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی بهبود یافته چانگ و نرم افزار Expert choice استفاده شد. یافته ها: از بین مولفه های حکمرانی خوب (برای فرایند سیاستگذاری نظام سلامت ایران) بیشترین اهمیت به مولفه حاکمیت قانون تعلق گرفت. پس از حاکمیت قانون، اجماع محوری و وفاق، شفافیت، پاسخگویی، عدالت و انصاف، اثربخشی و کارایی و اخلاق در رتبه های بعدی قرار داشتند. نتیجه گیری: حکمرانی خوب روایتی نو از مفاهیمی همچون دموکراسی، حقوق بشر و عدالت است تا اهداف توسعه انسانی با محوریت مردم دنبال شود. رتبه های به دست آمده از تحلیل های این تحقیق نشان دهنده نیاز توجه بیشتر به حاکمیت قانون در چرخه سیاستگذاری سلامت است. پیشنهاد می شود که در طراحی بخش سلامت برنامه هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به راهکارهای اجرایی برای تقویت مولفه های حکمرانی خوب به ترتیب اهمیت توجه شود.

Keywords:

Good governance , Health system , Fuzzy AHP , Policy-making , حکمرانی خوب , نظام سلامت , تحلیل سلسله مراتبی فازی , سیاستگذاری