محمدرضا دهشیری - گروه روابط بین الملل دانشکده وزارت امور خارجه
سید احمد رضا فیاضی - روابط بین الملل دانشکده وزارت امور خارجه

 بروز پدیده ای تحت عنوان بو کو حرام از سال ۲۰۰۲ سبب شده است که گزارش شاخص تروریسم جهانی (GTI) در سال ۲۰۱۶ نیجریه را به عنوان سومین کشور با بیشترین حملات تروریستی اعلام کند. نکته قابل توجه آن است که هدف های عملیاتی بو کو حرام بیشتر غیرنظامیان بوده اند که مایه نگرانی های زیادی در سطح محلی و بین المللی شده است. موسسه صلح و علوم اقتصادی، گروه شبه نظامی بو کو حرام را در سال ۲۰۱۴ به عنوان مرگبارترین گروه تروریستی در جهان اعلام کرده است. در خصوص شکل گیری گروه بوکوحرام در نیجریه و دلایل آن نظرات مختلفی مطرح شده است، به اذعان بسیاری از تحلیل گران ارتباطی جدی بین اقدامات تروریستی و سطح نارضایتی ها و نابرابری ها در جوامع توسعه نیافته وجود دارد. مسلمانان در نیجریه دارای پیشینه ای باسابقه ای بوده اند و در حدود یک صد سال دارای حکومت اسلامی سکوتو در مناطق شمالی نیجریه بودند ولی دولت استعمارگر انگلیس در سال های ۱۹۰۰ تا ۱۹۰۳ با استعمار نیجریه به این حکومت پایان داد. پس از استقلال نیجریه دولت حاکم، دولتی سکولار بوده و اکثر قوانین آن برگرفته از قوانین انگلیس است. به نظر می رسد نارضایتی مسلمانان و گروه های افراطی بوکوحرام ریشه در شرایط تبعیض آمیز و محرومیت مسلمان دارد، هدف اصلی در تحقیق حاضر بررسی علل و دلایل شکل گیری پدیده بو کو حرام و انگیزه های اصلی خشونت های شکل گرفته از سوی این گروه است، روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی- تحلیلی است و این پژوهش به دنبال آن است تا با بهره گیری از نظریه محرومیت نسبی نقش استعمار در ایجاد محرومیت نسبی ناشی از تفاوت انتظارات ارزشی (خواسته ها) و توانایی های ارزشی (داشته ها) جامعه مسلمان را بررسی کند.  

Boko Haram, Relative Deprivation, Nigeria, Colonialism, Terrorism, بوکوحرام, محرومیت نسبی, نیجریه, استعمار, تروریسم