تحلیل عوامل روانشناختی موثر بر رفتار انتخاب افراد در پاسخ به بحران زلزله در شبکه حمل و نقل با استفاده از معادلات ساختاری (SEM)

مطالعه رفتار انتخاب افراد در شبکه حمل و نقل در شرایط وقوع بحران زلزله، به منظور ایجاد شناخت و داشتن پیش بینی های لازم، ضروری است. در این پژوهش الگوی رفتار انتخاب افراد در شبکه حمل و نقل شهر قزوین، با درنظر گرفتن همزمان عوامل فیزیکی و رفتاری مورد مطالعه قرار گرفته است. در این راستا، با استفاده از پرسشگری به روش رجحان آشکار شده برای زلزله رخ داده در ۲۹ آذر ماه سال ۱۳۹۶ و پرسشگری به روش رجحان بیان شده برای سناریوهای طراحی شده ، الگوی انتخاب پاسخ به بحران زلزله و همچنین شناسایی متغیرهای پنهان رفتاری مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مورد نیاز پژوهش شامل متغیر های اجتماعی– اقتصادی به عنوان متغیر های آشکار و ویژگی های شخصیتی افراد به عنوان متغیرهای پنهان می باشند. ویژگی های شخصیتی افراد با استفاده از "پرسشنامه شخصیتی ۵ عاملی نئو" بررسی شده است. نتایج این مطالعه، بر اساس تحلیل آماری پرسشنامه ها و ساخت معادلات ساختاری به منظور بررسی اثرات متغیرهای آشکار و پنهان بر رفتار انتخاب افراد به دست آمده است. در این روش با ساخت معادلات اندازه گیری به کمک داده های حاصل از پرسشنامه نئو  به عنوان شاخص های اندازه گیری، متغیرهای پنهان شناسایی و برآورد شده اند.  نتایج معادله ساختاری نشان می دهد فرضیه تاثیر متغیرهای اجتماعی- اقتصادی و شاخص های اندازه گیری آن ها مانند سن، جنسیت و .. بر رفتار انتخاب افراد در پاسخ به بحران زلزله معنادار است. همچنین نتایج نشان می دهد افرادی که دارای شخصیتی با برون گرایی بالا (ضریب در معادله ساختاری=۱۰۸/۰)، بازبودن و گشودگی بالا (ضریب در معادله ساختاری=۲۲۱/۰)  هستند، تمایل بیشتری به تخلیه و افراد با روان رنجوری بالا (ضریب در معادله ساختاری=۰۵۸/۰)  تمایل بیشتری به رفتن به نواحی خارج از شهر در زمان وقوع زلزله دارند.

Keywords:

بحران زلزله , شبکه حمل و نقل , متغیرهای پنهان , مطالعه رفتار انتخاب , معادلات ساختاری