نصرت غفارزاده الماسی - PhD Student in Health Psychology, Department of Psychology, UAE Branch, Islamic Azad University, Dubai, United Arab Emirates
کبری حاج علیزاده - Associate Professor, Department of Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran.
بیوک تاجری - Assistant Professor, Department of Psychology, Karaj Branch, Islamic Azad University, Alborz, Iran.

مقدمه و هدف: عوارض و مشکلات مربوط به دیابت بر کیفیت زندگی بیماران دیابتی اثرگذار است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مدیریت استرس و  درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کنترل قند خون و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون -پس آزمون-پیگیری با ۲ گروه آزمایش و ۱ گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مرکز تخصصی و فوق-تخصصی میلاد تهران در سال ۱۳۹۸ بودند. پس از بررسی معیارهای ورود به مطالعه تعداد ۴۵ نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با روش تصادفی در سه گروه (هر گروه ۱۵ نفر) جایگزین شدند. گروه مدیریت استرس ۱۲ جلسه و گروه پذیرش و تعهد ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای آموزش دیدند. داده های پژوهش با استفاده از مقیاس کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (۱۹۹۶) و با آزمایش قند خون ناشتا گردآوری شدند و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط در نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد مداخله مدیریت استرس و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تاثیر معناداری بر کنترل قند خون و مولفه های کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو داشته است (۰۵/۰>P). همچنین بین اثرگذاری مدیریت استرس و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و کنترل قند خون تفاوت معناداری وجود ندارد (۰۵/۰P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه حاضر، برای بهبود کیفیت زندگی و کنترل قند خون می توان از روش های مدیریت استرس و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد استفاده کرد.

Stress management, acceptance and commitment therapy, blood sugar control, quality of life, type ۲ diabetes, مدیریت استرس, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, کنترل قند خون, کیفیت زندگی, دیابت نوع دو