سنگ شناسی، زمین شیمی و خاستگاه توده ی گرانیتوئیدی حصاروئیه، غرب زاهدان، جنوب شرق ایران
عنوان مقاله: سنگ شناسی، زمین شیمی و خاستگاه توده ی گرانیتوئیدی حصاروئیه، غرب زاهدان، جنوب شرق ایران
شناسه ملی مقاله: JR_IJCM-29-2_004
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_IJCM-29-2_004
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
مینا ستوان - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
حبیب بیابانگرد - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
خلاصه مقاله:
مینا ستوان - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
حبیب بیابانگرد - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
توده گرانیتوئیدی حصاروئیه، واقع در فاصله ۸۵ کیلومتری غرب شهر زاهدان، در پهنه زمیندرز سیستان برونزد دارد. این توده به صورت استوک های کم وسعت در آمیزه افیولیتی (کرتاسه) و مجموعه های فلیشی (ائوسن) رخنمون دارد. ترکیب سنگشناسی آن گرانیت، گرانودیوریت و دیوریت است. گرانیت و گرانودیوریتها بیشتر از کانی های کوارتز، پلاژیوکلاز، ارتوکلاز، بیوتیت و هورنبلند و دیوریتها بیشتر از پلاژیوکلاز و هورنبلند تشکیل شدهاند. این سنگها بیشتر دارای بافت دانه ای هستند. این توده دربردارنده برونبوم های مافیک بوده و با دایک های دیوریتی قطع شده است. این برونبوم ها و دایک ها دارای کانیشناسی مشابه با توده اصلی هستند، اما اغلب بافت های دانهای و دانهای پورفیری دارند. بررسی های زمین شیمیایی نشان می دهد که گرانیتوئید حصاروئیه دارای ماهیت آهکی قلیایی، متاآلومین، با خاستگاه I بوده و در عناصر خاکی نادر سبک (LREE) نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین (HREE) و از عناصر سنگ دوست بزرگ یون (LILE) نسبت به عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) غنی شدهتر هستند. بر پایه نمودارهای زمینساختی ماگمایی، سنگ های گرانیتوئیدی حصاروئیه وابسته به محیط های کرانه فعال قاره ای هستند. به نظر میرسد که تشکیل گرانیتوئید حصاروئیه ناشی از بالا آمدن مذاب های باقی مانده از ذوب بخشی پوسته اقیانوسی نئوتتیس طی برخورد قطعه لوت به قطعه سیستان (به ویژه پوسته اقیانوسی فرورفته سیستان و گوه گوشته روی آن) است و پوسته قارهای (ته نشستهای فلیشی و ماسه سنگهای تیره دگرگون شده) در آلایش ماگمای آن اثر گذار بودهاند.
کلمات کلیدی: Hesaruiyeh Granitoid, Sistan suture zone, subduction, Zahedan, گرانیتوئید حصاروئیه؛ پهنه جوش خورده ی سیستان؛ فرورانش؛ زاهدان.
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1274403/