بررسی تنوع مورفولوژیکی و فنولوژیکی برخی از ارقام وارداتی سویا با استفاده از روش تجزیه به عامل ها

    این پژوهش به منظور گروه­ بندی و ارزیابی ۱۲۴ ژنوتیپ مختلف سویا با گروه رسیدگی متفاوت از نظر صفات ریخت شناسی و فنولوژیکی به­ صورت طرح آگمنت با ۴ رقم شاهد تلار، ساری، ویلیامز و سحر در ۶ بلوک در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایع کلا-مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منایع طبیعی استان مازندران اجرا شد. هر ژنوتیپ در یک خط ۳ متری با فاصله ردیف ۶۰ سانتی متر و فاصله بین دو بوته ۵- ۳ سانتی­مترکاشته شد. نتایج تجزیه به مولفه ها نشان داد که ۴ مولفه مجموعا ۷۰/۰۸۰ درصد از تغییرات داده­ها را توجیه کردند. نتایج حاصل از بای پلات نشان داد که اکثر صفات مربوط به عملکرد، اجزای عملکرد و صفات فنولوژیکی به ­جز درصد پروتئین در دو ناحیه قرار گرفتند که از این طریق می توان به­ منظور اصلاح ژنوتیپ ها از طریق صفات مد نظر اقدام کرد. به ­علاوه بر اساس نتایج تجزیه کلاستر حاصل از صفات مرتبط با مولفه های اول و دوم، ژنوتیپ های سویا مورد مطالعه در ۲ گروه دسته بندی شدند که گروه اول و دوم شامل ژنوتیپ هایی با گروه رسیدگی زودرس، میزان روغن بالا و اجزای عملکرد و میزان پروتئین پایین و گروه ۳ با تیپ رسیدگی دیررس، میزان روغن پایین و اجزای عملکرد و میزان پروتئین بالا بود. به طور کلی بر اساس تنوع صفات موجود در کلکسیون مورد مطالعه و با توجه به هدف تحقیق، می توان از ارقام سویا مورد مطالعه در برنامه های اصلاحی استفاده کرد.

Keywords:

Agronomic traits , Clustering , Ward method , روش وارد , صفات زراعی , گروه بندی