ناهید کرمی - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، بوشهر، ایران
ناصر امینی - استادیار گروه روانشناسی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، بوشهر، ایران
محمد بهروزی - استادیار گروه علوم تربیتی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاد اسلامی، بوشهر، ایران
غلامرضا جعفری نیا - استادیار گروه جامعه شناسی، واحد بوشهر، دانشگاه ازاداسلامی، بوشهر، ایران

یکی از بزرگترین مشکلات جوامع انسانی معضل وابستگی به مواد است که سلامت جامعه، خانواد و فرد را به خطر می اندازد و باعث از دست رفتن کارکردهای فردی، شغلی، خانوادگی و اجتماعی می شود. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی نقش میانجی انزوای اجتماعی در رابطه بین سیستم های مغزی-رفتاری و ویژگی های شخصیتی هگزاکو با تحمل پریشانی در افراد وابسته به مواد مخدر بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مردان وابسته به مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر تهران در سال ۱۳۹۹ بودند. حجم نمونه ۴۰۰ نفر از این افراد بر اساس دیدگاه کلاین(۲۰۱۵) و به شیوه نمونهگیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب و به مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر، مقیاس سیستم های مغزی/رفتاری کارور و وایت، سیاهه ویژگیهای شخصیتی هگزاکو اشتون و لی و مقیاس انزوای اجتماعی راسل پاسخ دادند. پس از کنار گذاشتن ۶۳ پرسشنامه داده پرت، ۳۳۷ نفر با ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق مدل معادلات ساختاری با استفاده از SPSS و AMOS نسخه ۲۴ تحلیل شد. نتایج نشان داد بیشتر مسیرهای مستقیم معنادار شدند. همچنین اثرات غیرمستقیم ویژگیهای شخصیتی هگزاکو(صداقت-فروتنی، برون گرایی و توافق) از طریق انزاوی اجتماعی بر تحمل پریشانی معنادار بود، اما اثرات غیرمستقیم سیستم های مغزی-رفتاری از طریق انزاوی اجتماعی بر تحمل پریشانی معنادار نبودند. مدل ساختاری اصلاح شده پژوهش برازش مطلوب و قابل قبول با داده های پژوهشی داشت و این گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر تحمل پریشانی در افراد وابسته به مواد مخدر می باشد.

تحمل پریشانی, سیستم های مغزی-رفتاری, ویژگی های شخصیتی هگزاکو, انزوای اجتماعی, وابستگی به مواد مخدر