ایوب عزیزی - Department of Animal Sciences, Lorestan University
علی کیانی - Department of Animal Sciences, Lorestan University
زهرا امینی فرد - Department of Animal Sciences, Lorestan University

   هدف از انجام پژوهش حاضر ابتدا تعیین ترکیب شیمیایی و فراسنجه های تخمیر برون تنی پوست موز در مقایسه با کاه گندم و یونجه بود. سپس، اثرات جایگزینی بخش علوفه ای جیره غذایی با سطوح صفر، ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ گرم پوست موز در کیلوگرم ماده خشک بر فراسنجه های تخمیر برون تنی بررسی شد. نتایج نشان داد که محتوای پروتئین خام پوست موز از کاه گندم بیشتر بوده، اما نسبت به یونجه کمتر بود (۰۵/۰>p). هرچند، پوست موز حاوی مقدار کمتری از الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی و لیگنین نسبت به کاه گندم و یونجه بود (۰۵/۰>p). محتوای چربی خام و کربوهیدرات­ های غیر الیافی پوست موز بیشتر از سایر خوراک­ های آزمایشی بود (۰۵/۰>p). پتانسیل تولید گاز (ضریب a + b) و گوارش پذیری ماده آلی پوست موز در مقایسه با یونجه کمتر بوده، اما بیشتر از کاه گندم بود. از نظر کل حجم گاز تولیدی و گوارش پذیری ماده خشک بین یونجه و پوست موز اختلاف معنی داری وجود نداشت. سنتز پروتئین میکروبی با انکوباسیون پوست موز به ­طور قابل توجهی ببیشتر از کاه گندم و یونجه بود (۰۵/۰>p). گوارش پذیری شکمبه ای-شیردانی ماده خشک و  الیاف نامحلول در شوینده­ ی خنثی در پوست موز کمتر از یونجه بود (۰۵/۰>p)، اما هضم الیاف نامحلول در شوینده­ی خنثی آنها مشابه بود. با افزایش سطح پوست موز در جیره غلظت نیتروژن آمونیاکی به­ طور خطی کاهش یافت (۰۵/۰>p)، ولی سنتز پروتئین میکروبی و ضریب تفکیک به طور خطی روند افزایشی نشان داد (۰۵/۰>p). سایر فراسنجه های تولید گاز و تخمیر و هضم پذیری شکمبه ای ماده خشک و ماده آلی تحت تاثیر سطح پوست موز در جیره غذایی قرار نگرفت. در کل، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که پوست موز ارزش تغذیه ای مطلوب­تری در مقایسه با کاه گندم داشته و با یونجه قابل مقایسه است. همچنین، استفاده از آن تا سطح ۲۰ درصد ماده خشک جیره غذایی تاثیر منفی بر فراسنجه های تخمیر برون تنی نداشت.

Banana peel, Fermentation, Gas production, Nutritive value, Ruminant, ارزش تغذیه ای, پوست موز, تخمیر, تولید گاز, نشخوارکنندگان