مریم رویان - North Region Branch, Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran (ABRII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, IRAN
مریم هاشمی - Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran (ABRII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, IRAN
رامین صیقلانی - North Region Branch, Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran (ABRII), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Rasht, IRAN

      هدف از این مطالعه بررسی اثرات استفاده از سه سویه لاکتوباسیلوس روترئی (L. reuteri ABRIG۱۷ (MF۶۸۶۴۷۷)؛ L. reuteri ABRIG۲۳ (MF۶۸۶۴۸۳)؛ L. reuteri ABRIG۳ (MF۶۸۶۴۶۳)). جداسازی شده از بخش­ های دئودنوم و ژئوژنوم مجرای گوارش مرغ های بومی گیلان و یک سویه لاکتوباسیلوس سالیواریوس (L. salivarius NABRII۵۸ (MH۵۹۵۹۸۶)) جداسازی شده از دستگاه گوارش اردک بومی مازنداران بر عملکرد، لیپیدهای سرمی و پارامترهای ایمنی جوجه­ های گوشتی بود. سویه ­های مذکور طی یک رویه غربالگری به­منظور یافتن باکتری­های با پتانسیل پروبیوتیکی از میان ۳۸۳ باکتری اسید لاکتیکی گرم مثبت و کاتالاز منفی جداسازی شدند. در آزمایش از ۵۰۰ قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه نژاد راس ۳۰۸ در قالب یک طرح کاملا تصادفی با ۵ تیمار، ۵ تکرار و ۲۰ قطعه پرنده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایش عبارتند بودند از:  ۱-جیره پایه به عنوان گروه شاهد (تیمارC )، ۲- جیره پایه + ۱ گرم در کیلوگرم از پودر مخلوط حاوی باکتری MF۶۸۶۴۶۳)) L. Reuteri ABRIG۳  (تیمارLR۱) ،۳- جیره پایه + ۱ گرم درکیلوگرم از باکتری L. Reuteri ABRIG۲۳ (MF۶۸۶۴۸۳)  (تیمارLR۲)، ۴- جیره پایه + ۱ گرم در کیلوگرم از باکتری ( MF۶۸۶۴۷۷)ABRIG۱۷ L. Reuteri (تیمارLR۳) و ۵- جیره پایه + ۱ گرم در کیلوگرم از باکتری(MH۵۹۵۹۸۶ )L. Salivarius NABRII۵۸   (تیمارLS). مصرف سویه­ های باکتریایی در تیمارهای LR۱ و LS منجر به بهبود افزایش وزن پایان دوره شدند )۰۵/۰>  (p. بعلاوه مصرف سویه­ باکتریایی در تیمار lr۱ منجربه افزایش وزن روزانه کل دوره شد )۰۵/۰>  (p. هر سه سویه لاکتوباسیلوس روترئی مورد استفاده یعنی تیمارهای LR۱، LR۲ و LR۳ باعث کاهشی معنی­ دار در چربی حفره بطنی شدند )۰۵/۰>.(p در تیمار LR۳ افزایش درصد لاشه مشاهده شد )۰۵/۰> (p. سنجش ایمنوگلوبولین ­های سرم خون جوجه­ های گوشتی پس از دو مرحله تزریق گلبول­ های قرمز گوسفند نشان داد که تیمار LR۳ دارای بالاترین سطح ایمونوگلوبولین کل پس از دومین تزریق نسبت به تیمار شاهد بود (۰۵/۰ >p) و سطح  IgGدر تیمار LR۱  پس از اولین تزریق نسبت به گروه شاهد افزایش یافت (۰۵/۰ >p). پس از تزریق دوم، میزان IgG چهار تیمار آزمایشی مورد مطالعه بالاتر از تیمار شاهد بود (۰۵/۰ >p)، اما از نظر IgM تفاوت معن ی­داری بین تیمارهای آزمایشی و تیمار شاهد مشاهده نشد. غلظت کل کلسترول سرم تیمار LR۲ به طور معنی­ داری (۰۵/۰ >p) پائین­تر از سایر تیمارها بود. تفاوت معنی ­داری از نظر تری گلیسیرید بین تیمار کنترل و سه تیمار LR۱، LR۲ و LS  وجود نداشت و تنها سطح تری­گلیسیرید LR۳  بالاتر از سایرین بود (۰۵/۰ >p). سطحHDL  یا کلسترول خوب در تیمار LS بالاتر از تیمار کنترل بود (۰۵/۰ >p). از نظر سطح LDL سرم تفاوت معنی­داری بین تیمارهای آزمایشی و شاهد وجود نداشت. مطالعه حاضر مشخص نمود که امکان جداسازی باکتری­ های با قابلیت پروبیوتیکی از جمعیت میکروبی طیور بومی وجود داشته وباکتر ی­های جداسازی ­شده قادر به بهبود صفات تولیدی و ایمنی جوجه ­های گوشتی می ­باشند. نکته قابل توجه اثر مطلوب سویه لاکتوباسیلوس سالیواریوس جداسازی شده از مجرای گوارش اردک بومی بر افزایش وزن و ایمونوگلوبولین ­های سرم خون جوجه­ های گوشتی پیشنهاد می­ نماید باکتری­ های اختصاصی مجرای گوارش یک گونه از طیور می ­تواند به عنوان پروبیوتیک در دیگر گونه ­های طیور مورد استفاده قرار گیرد.  

Broiler chickens, Immune system, Lactic acid bacteria, Performance, Probiotics, باکتری های اسید لاکتیکی, پروبیوتیک, جوجه گوشتی, سیستم ایمنی, عملکرد