اعظم محمدی مهر - Isfahan University of Technology
ابراهیم قاسمی - Isfahan University of Technology
محمد خوروش - Isfahan University of Technology

     هدف از این آزمایش، بررسی اثر جایگزینی بخشی از علوفه جیره (یونجه) با کاه فرآوری­شده بر گوارش­پذیری، فعالیت جویدن، تخمیر شکمبه، فرآسنجه­ های خونی و عملکرد بره­ های نر پرواری بود. کاه گندم با ۷ درصد هیدروکسید سدیم، ۵/۳ درصد نمک و ۳/۳ درصد کربنات کلسیم فرآوری و سپس بمدت ۲ ماه سیلو شد. تعداد ۲۳ راس بره نر (وزن ۲۸ کیلوگرم) در قالب طرح کاملا تصادفی به جیره­ های آزمایشی حاوی منابع علوفه­ای: ۱) شاهد (۱۰۰ درصد یونجه، بدون کاه)، ۲) یک سوم کاه (۳۳ درصد کاه و ۶۷ درصد یونجه) و ۳) دوسوم کاه (۶۷ درصد کاه و ۳۳ درصد یونجه) اختصاص یافتند. نتایج کیسه گذاری شکمبه (۲۴ و ۴۸ ساعت) نشان داد که تجزیه ­پذیری کاه گندم فرآوری­شده و یونجه یکسان و بیشتر (۰۱/۰=p) از کاه فرآوری نشده بود. مصرف خوراک و مدت­ زمان جویدن با افزایش سطح کاه در جیره به­ طور خطی کاهش (۰۱/۰=p) یافت، اما بین مدت زمان جویدن به­ ازای واحد خوراک مصرفی تفاوتی مشاهده نشد. تغذیه جیره ­های حاوی کاه سبب بهبود خطی گوارش پذیری الیاف (۰۱/۰>p)، تمایل به کاهش pH مایع شکمبه (۰۸/۰=p، بصورت درجه دو)، افزایش نیتروژن آمونیاکی (۰۴/۰=p)، افزایش درصد مولار استات (۰۵/۰=p) و افزایش غلظت کل اسیدهای چرب فرار (۰۲/۰=p، به­ صورت درجه دو) شد. همچنین، افزایش سطح کاه در جیره به ­­طور درجه دو منجر به افزایش وزن روزانه (۰۲/۰=p) و کارآیی خوراک (۰۸/۰=p) شد. اجزای لاشه، نسبت مولار پروپیونات و بوتیرات شکمبه و فراسنجه­ های خونی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند. به­ طور­کلی نتایج نشان داد جایگزینی بخش عمده علوفه یونجه با کاه اثر منفی بر عملکرد ندارد، اما سطح یک ­سوم کاه در جیره اثر مطلوبی بر گوارش­ پذیری الیاف، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی بره­ های پرواری داشت.  

Agricultural By Products, Daily Gain, Forage Sources, Rumen Fermentation, منبع علوفه ای, بقایای زراعی, رشد روزانه, تخمیر شکمبه