بررسی دیدگاه امام محمد غزالی در باب نسبت اختیار و ضرورت علی

Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 501

This Paper With 16 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PHILO-15-35_004

تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400

Abstract:

رابطه اختیار با قاعده فلسفی «جبر علی و معلولی» از مسائلی است که محل نزاع میان اندیشمندان اسلامی، از حکما و متکلمان و اصولیان بوده است. مشهور حکمای اسلامی اختیار را در تعارض با این قانون عقلی و ضروری نمی دانند ولی برخی متکلمان از جمله غزالی آن را منافی با اختیار دانسته اند. لذا محور این پژوهش آن است که با مطالعه و تحقیق در آثار متفکر برجسته جهان اسلام و متکلم بزرگ اشعری (غزالی) اندیشه کلامی وی را در باب نسبت اختیار و ضرورت علی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. با توجه به موضوع، این مقاله از حیث جمع آوری مطالب کتابخانه­ای، و از حیث روش، توصیفی – تحلیلی و از منظر هدف، بنیادی است. در این نوشتار سعی شده است پس از تبیین مفاهیم اختیار، ضرورت علی و اراده، انگیزه های اساسی نفی علیت در نظام فکری غزالی بررسی شود. در مجموع معلوم می شود که تفکر اشعری­گری بر کل نظریات غزالی سایه افکنده است و سبب جهت­گیری گوناگون وی در تمام مسائل از جمله اختیار و اراده شده است. از دیدگاه غزالی اعتقاد به قاعده ضرورت علی و معلولی مستلزم محدود بودن قدرت الهی و سلب اختیار انسان و فاعل مختار و مجبور بودن خداوند در اعمالش می شود. از این رو در پاسخ به سوال اصلی تحقیق یعنی آیا از دیدگاه امام محمد غزالی میان اعتقاد به ضرورت علی و معلولی و اختیار فاعل مختار می توان جمع کرد یا نه؟ می توان گفت که در اندیشه غزالی اختیار با ضرورت علی جمع پذیر نیست.

Keywords:

اختیار , مسئولیت , قاعده ضرورت علی و معلولی , غزالی

Authors

کیقباد دانشیان کنانلو

دانشجوی دکتری، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

سیدابراهیم آقازاده

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

توکل کوهی گیگلو

استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • Alam al-Hoda, Seyyed Morteza (۱۹۹۹) Jamal al-Amal Va al-Alam, Seyyed ...
  • Ashtiani, Seied Jalal (۲۰۱۱) A Critique of Al-Ghazali Tahafat ol ...
  • Fakhuri, Hanna; Albahr, Khalil (۲۰۱۴) History of Philosophy in the ...
  • Ghazali (۱۴۱۶) Collection of Letters of Imam Al-Ghazali, Beirout: Darolfekr. ...
  • Ghazali (۱۹۹۳a) Aleghtesad fi Eteghad, Beirout: Maktab ol Helal. (in ...
  • Ghazali (۱۹۹۳b) Tahafat ol falasafe, Comments: Jirar Jahami, Beirout: Darolfekr. ...
  • Ghazali Abohamed Mohammad (۱۹۹۴) Tahafat ol Falasafe, Comments: Ali Bomalham, ...
  • Ghazali, Ab, Hamed (۱۹۸۲) Ihya Ulum- id Din, New Delhi: ...
  • Ghazali, Abohamed (۱۴۰۶) Rozat ol Talebin & Amdal Salekin, Beirout: ...
  • Ghazali, Mohammad (۲۰۰۳) Tahafat ol Falasafe, Reaserch: Soleiman Donia. Tehran: ...
  • Halabi, Aliasghar (۲۰۰۳) Tahafat ol Falasafe (Contradictions of philosophers), Tehran: ...
  • Hilli, Hassan ibn Yusuf (۱۹۸۱) Nahj Al-Haq Va Kashf Al-Sedq, ...
  • Homaie, Jalalaldin (۲۰۱۸) Ghazali Nameh, Tehran: Zavar Publishers. (in Persian). ...
  • Mesbah, Mohammad Taghi. (۲۰۰۰) Education of Falsafeh, Tehran: Islamic Propaganda ...
  • Moayedi, Ebrahim ibn Mohammad (۱۴۴۲) Alasbah Al almesbah fi Marefat ...
  • Sobhani (۱۴۲۸) Mohazerat fi Alelahiat, Abbreviation. Ali Rabani, ۱۱rd. Qom: ...
  • Tabatabaie, Mohammadhossein (۲۰۰۳) Nahaiat ol hekmat, Correct. Gholamreza Fayazi, Qom: ...
  • Toosi, Khajenasir (۱۴۱۳) Ghavaed ol Aghayed, Beirout: Darol Gharyeh, ۱rd ...
  • نمایش کامل مراجع