پایش خشکسالی با استفاده از داده های سنجنده MODIS و مقایسه با شاخص هواشناسی SPI در دوره های کوتاه مدت (مطالعه موردی: حوزه آبخیز جازموریان)

Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 177

This Paper With 12 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWMR-10-20_022

تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400

Abstract:

   خشکسالی ها به عنوان یکی از مهم ترین تهدیدات تولیدات کشاورزی در جهان، از مهم ترین چالش های پیش رو در ایران به­شمار می روند. این پدیده با کاهش میزان نزولات آسمانی شروع شده و به کاهش رطوبت خاک و افزایش دمای سطح زمین منجر گردیده که در نهایت رشد پوشش گیاهی را تحت تاثیر قرار می دهد. در این پژوهش، خشکسالی حوضه جازموریان (رودبار جنوب) با استفاده از شاخص های VHI، VCI، TCI و SPI به کمک تصاویر ماهواره ای سنجنده MODIS مورد بررسی قرار گرفته است. به­این­منظور، تولیدات LST (MOD۱۱A۱)، و تولیدات شاخص پوشش گیاهی (MOD۱۳A۱)، برای سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ مربوط به هفته اول ماه مارچ (اسفندماه) انتخاب شدند. در انتخاب تصاویر پایه سعی شده است تا همخوانی زمانی رعایت شود. از این­رو، ابتدا نقشه های شاخص خشکسالیVHI  و VCI استخراج گردید و سال های رخداد خشکسالی با طبقات بحرانی و خیلی شدید مشخص شد، سپس با استفاده از شاخص SPI و داده های بارندگی نیز به برآورد خشکسالی در ایستگاه سینوپتیک کهنوج در منطقه مطالعاتی مبادرت شد. یافته های این پژوهش در بررسی شاخص VHI نشان داد که سال های ۲۰۰۱، ۲۰۰۲، ۲۰۰۶، ۲۰۰۹، ۲۰۱۲، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۸ از وضعیت حادتری نسبت به خشکسالی برخوردارند،  به­طوری که بیش از ۷۵ درصد وسعت منطقه در کلاس خشکسالی شدید، خیلی شدید و بحرانی قرار گرفته است. با توجه به نتایج حاصل از طبقه بندی شاخص VHI، غالبیت کلاس خشکسالی خیلی شدید در قسمت های وسیعی از مرکز حوضه به­وضوح قابل مشاهده است و بخش های شرقی و جنوب­شرقی حوضه بیشتر در کلاس بحرانی خشکسالی واقع شده اند که در ارتباط با ویژگی های توپوگرافی منطقه و غالبیت خشکی در این نواحی و فقر پوشش گیاهی می باشد. همچنین مقایسه نتایج حاصل از شاخص VHI با شاخص هواشناسی SPI در دوره های کوتاه­مدت (یک­ماهه، سه­ماهه، شش­ماهه) نشان داد که در منطقه مورد مطالعه بیشترین انطباق نسبی شاخص مزبور با SPI شش­ماهه مشاهده شده است. به­طور کلی بخش اعظم منطقه مورد مطالعه در گستره کلاس های خشکسالی خیلی شدید و شدید قرار گرفته است که نیازمند توجه به مدیریت بهینه منابع آبی در این نواحی می باشد.  

Authors

مجتبی سلیمانی ساردو

Department of Environmental Science and Engineering, Faculty of Natural Resources, University of Jiroft, Iran

مهدی زارعی

Research Center of Social Studies & Geographical Sciences, Hakim Sabzevari University, Iran.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • AghaKouchak, A., A. Farahmand, F.S. Melton, J. Teixeira, M.C. Anderson, ...
  • Badaq Jamali J., M Asiaee, S. Samadi Naghab and S. ...
  • Campbell, B.M., S.J. Vermeulen, P.K. Aggarwal, C. Corner-Dolloff, E. Girvetz, ...
  • Du. L., T. Qingjiu, Y. Tao, Q. Meng, T. Jancso, ...
  • Farahani, F., T. Farahnaz, M. Hatami and E Owlad. ۲۰۱۴. ...
  • Heim, R.R. ۲۰۰۲. A review of twentieth-century drought indices used ...
  • Kogan, F., ۲۰۰۲.World droughts in the new millennium from AVHRR-based ...
  • Kogan, F., N. Stark., A. Gitelson., L. Jargalsaikhan., C. Dugrajav ...
  • Kogan, F.N. ۱۹۹۵. Droughts of the late ۱۹۸۰s in the ...
  • Kogan, F.N., ۱۹۹۵. Application of vegetation index and brightness temperature ...
  • Liu, W., Kogan, F.N. ۱۹۹۶. Monitoring regional drought using the ...
  • Lotfi Nasab, S., A. Gohar Dost, and M. Khosroshahi. ۲۰۱۸. ...
  • Mckee, T.B., N.J. Doesken, and J. Kleist ۱۹۹۳. The relationship ...
  • Mirmosavei, H. and H. Kareimei. ۲۰۱۳. Effect of drought on ...
  • Pourkhosravani, M., A. Mehrabi and S.H. Mousavi. ۲۰۱۸. Drought spatial ...
  • Rezaeimoghadam M., K. Khalil Valizadeh, H. Rostamzadeh, A. Rezaee. ۲۰۱۲. ...
  • Sarabi., S., A. Heshmatpour, B. Komaki and A. Tahmasebi. ۲۰۱۵. ...
  • Thenkabail, P. S., M. S. D. N. Gamage, V. U. ...
  • Yagci, A.L., L. Di, M. Deng, W. Han and Ch. ...
  • Zhang L., W. Jiao., H. Zhang., Ch. Huang and Q. ...
  • Zhang, J., Q. Mu, J. Huang. ۲۰۱۶. Assessing the remotely ...
  • نمایش کامل مراجع