هبه بهلوان - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا استارایی - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امیر لکزیان - استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

کمپوست به عنوان بستر قارچ پس از برداشت قارچ به عنوان ضایعات، دور ریخته می شود،مشکلات شوری در مناطق خشک و نیمه خشک وجود دارد و می تواند رشدگیاه را شدیدا محدود سازد. کمپوست ضایعات قارچ می تواند در کشاورزی به عنوان اصلاح کننده خاک برای بهبود ساختمان خاک، کاهش فشردگی خاک، بهبودشرایط زهکشی خاک و افزایش فعالیت میکروبی در خاک مورد استفاده قرارگیرد. این پژوهش با هدف بررسی اثر ضایعات کمپوست قارچ خوراکی مصرفی بر برخی خصوصیات گیاه اسفناج تحت تنش شوری خاک انجام شد. در این تحقیق تیمارها شامل سطوح ضایعات قارچ مصرفی (صفر، ۳/۵ و ۷ تن بر هکتار) بوده که با یک خاک شور ECe= ۹/۵ dS/m مخلوط شده و روی برخی ویژگیهای رشدی گیاه اسفناج به صورت طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر وزن تر گیاه ۳۱/۰۳) گرم بر گلدان)، وزن تر ریشه ۳۹/۰۶) گرم بر گلدان)، طول برگ ( ۱۵/۲۶ سانتی متر) و سطح برگ ۳۴۲/۰۴) سانتی متر مربع) برای گیاه اسفناج در تیمار ۷ تن بر هکتار ضایعات قارچ مصرفی بودند. در حالی که در شاهد (سطح صفر ضایعات قارچ) مقادیر مربوطه بترتیب معادل ۱۵/۶۷ گرم بر گلدان وزن تر گیاه، وزن تر ریشه ۲۳/۷۷ گرم بر گلدان، طول برگ ۱۰/۳۴ سانتی متر و سطح برگ ۲۰۴/۲۱ سانتی متر مربع بودند. ضرایب همبستگی بین پارامترهای اندازه گیری شده گیاه اسفناج نشان داد که سطح برگ بیشترین همبستگی مثبت را با وزن تر ریشه (r=۰/۹۵**) داشت. بنابراین، استفاده از ضایعات قارچ، علاوه بر افزایش شاخصهای رشدی گیاه حساس اسفناج به شوری، می تواند روش مناسبی در جهت کاهش اثرهای تنش شوری بر رشد این گیاه در خاکهای خیلی شور باشد.

کمپوست ضایعات قارچ،خاک شور، Spinacia oleracea،خصوصیات رشدی