حسین نوایی - دانشجوی دکتری تخصصی مامایی و بیماریهای تولیدمثل دام دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهرا ن،
ابوالفضل حاجی بمانی شورکی - استادیار بخش مامایی و بیماریهای تولیدمثل دام دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز

درسالیان اخیرتلاشهای زیادی برای بهبود فرآیند انجماد اسپرم ها انجام شده است. در واقع انجماد اسپرم ابزاری اساسی و مهم برای تکنیک تلقیح مصنوعی و حفظ و انتقال منابع ژنتیکی در ابعاد جفرافیایی و سالهای بعدی میباشد. با توجه به تمایل فزاینده پرورش دهندگان گوسفند به استفاده از تلقیح مصنوعی، یافتن راهکارهایی برای حفظ باروری منی منجمد قوچ میتواند دارای اهمیت و کاربردی باشد. یکی از اثرات منفی انجماد منی دامها، افزایش رادیکالهای آزاد و در نتیجه افزایش پراکسیداسیون غشای سلولی اسپرم است که استرس اکسیداتیو به وجود آمده در طول فرآیند انجماد-یخ گشایی اسپرم باعث کاهش تحرک، زنده مانی، عملکردهای غشایی و در نهایت باعث کاهش باروری منی پس از یخ گشایی میگردد. برخی گیاهان با داشتن سطوح باالی آنتی اکسیدانهای طبیعی میتوانند به کاهش پراکسیداسیون منی کمک نمایند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات آنتی اکسیدانی ترکیبات گیاهی بر روی کیفیت اسپرم منجمد-یخ گشایی شده قوچ است. با توجه به این مطالعه نتیجه گیری میشود که استفاده از عصاره گیاهانی مانند بابونه، چای سبز، رازیانه، پونه، کنجد، رزماری، زغاخته، آویشن، مرزنجوش و گیاه نسترن به علت اثر آنتی اکسیدانی آنها سبب بهبود کیفیت اسپرم منجمد-یخگشایی شده در قوچ میشود.

ترکیبات گیاهی، آنتی اکسیدان، اسپرم منجمد، قوچ