بررسی اثر تداخل آب شور و شیرین بر توزیع شوری در نواحی اشباع و غیراشباع تحت شیبهای هیدرولیکی مختلف

اختلاط آب شور و شیرین در آبخوانهای نزدیک ساحل دریاها و حاشیه شوره زارها باعث محدودیت استفاده از منابع آب زیرزمینی باکیفیت میگردد. از طرف دیگر افزایش غلظت آبخوان آب شور در نتیجه تبخیر از سطح خاک و کاهش هد فشاری در آبخوان شیرین در نتیجه برداشت بیرویه از آبخوان، باعث پیشروی جبهه اختلاط، به سمت آبخوان آب شیرین خواهد شد. در این تحقیق با ساخت مدل فیزیکی، ناحیه اختلاط و نحوه توزیع نمک در دو قسمت اشباع و غیراشباع محیط متخلخل مورد بررسی قرار گرفته است. چهار سناریوی مختلف هیدرولیکی شامل سطح ایستابی برابر آب شور و شیرین، سطح آب شیرین بالاتر از آب شور و دو سطح ایستابی شور بالاتر ) ۱۰ و ۱۵ سانتیمتر( از آب شیرین در آبخوان مورد بررسی قرار گرفت. غلظت آب شور dS/m ۲۰ و غلظت آب شیرین dS/m ۹۸ / ۰ بود. ابعاد مدل فیزیکی برابر با ۱ × ۱ × ۴ متر بود. نتایج نشان داد شکل سطح ایستابی، عامل مهمی در نحوه توزیع و پراکنش شوری در هر دو ناحیه اشباع و غیراشباع میباشد. با کاهش سطح آب در مخزن آب شیرین به میزان ۱۰ و ۱۵ سانتیمتر مرز بین ناحیه کمشور و شور در زیر سطح ایستابی به ترتیب ۵۵ و ۹۶ سانتیمتر پیشروی و با افزایش سطح آب در مخزن آب شیرین به میزان ۵ سانتیمتر، همان ناحیه ۲۸ سانتیمتر پسروی داشته است.

Keywords:

آبخوان کم عمق , جبهه اختلاط , گرادیان هیدرولیکی , محیط متخلخل , مدل فیزیکی