جلال عبودی - استاد دانشگاه فرهنگیان،پردیس حضرت رسول اکرم(ص) و فاطمه الزهرا(س)،اهواز
محمد عبودی - دانشجوی کارشناسی

در ایران در رابطه با پرندگان مهاجر بهخصوص قمری معمولی و جوجه آوری آن مطالعات کمی صورت گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی بر جوجه آوری قمری معمولی در پارک ملی دز و کرخه انجام گرفت. با توجه به وسعت مناطق و میزان دسترسی به آشیانه ها، مناطق به طور تصادفی به قسمتهای مختلفی تقسیم شد. در پارک ملی کرخه ۹۷ هکتار و در پارک ملی دز حدود ۳۸ هکتار انتخاب شد. ۱۰۰ آشیانه در هر منطقه به عنوان جامعه ی آماری مورد بررسی قرار گرفت. زمان اندازه گیری و نمونه برداری پس ازاولین تخم در تاریخ ۱۳۹۸/۱/۲۷ شروع و تازمان پرواز آخرین جوجه ی در تاریخ ۱۳۹۸/۵/۲۸ ادامه یافت. تعداد آشیانه ۲۰۰ عددو زمان اندازه گیری هفته ای سه بار از اول تخم گذاری تا پرواز جوجه ها انجام شد. در این منطقه قمری معمولی یک پرنده ی مهاجراست، از آن به عنوان منطقه آشیان سازی و جوجه آوری استفاده میکند. کنترل آشیانه ها با دقت بالا از زمان شروع آشیان سازی، نحوه ی آشیان سازی، تخمگذاری انجام شد. از تاریخ ۱۳۹۸/۱/۲۷ اولین تخم در منطقه پیدا شد، هفته ای دوباره بعد از ۱۴ روز که اولین جوجه در تاریخ ۱۳۹۸/۲/۱۰ از تخم بیرون آمد، بهصورت یک روز در میان.اطلاعات مورد نیاز جوجه ها برداشت شد. این مطالعه کاهش ۷۵ درصد تعداد جوجه ها و ۱۵ درصد موفقیت پرواز در محدودهی داخل فنس و در محدوده ی خارج فنس کاهش ۸۳ درصدی تعداد جوجه هادر کل و ۱۸/۵ درصدی موفقیت کل پرواز را در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال سال ۱۳۹۱ به دست آمد.افزایش داد.

تغییر کاربری زمین، زیستگاه، پرندگان مهاجر، جمعیت، رفتار تولیدمثل