ارزیابی تاریخ های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود دیم (Cicer arientinum L.) تحت شرایط اقلیمی کرمانشاه

به منظور بررسی تاثیر تاریخهای مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف نخود آزمایشی در قالب طرح کرتهای خرده شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۵ – ۹۶ در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی اجرا شد. عوامل مورد بررسی در این آزمایش شامل سه تاریخ کاشت ۱۰) اسفند، ۲۰ اسفند و ۱۷ فروردین) به عنوان عامل اصلی و چهار رقم نخود (بیونیج، عادل، آرمان و (ILC۴۸۲ به عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد با تاخیر در کاشت از ۱۰ اسفند به ۱۷ فروردین تمام ویژگیهای ارزیابی شده به شکل معنیداری کاهش یافت. نتایج آزمایش نشان داد تاخیر در کاشت باعث کاهش عملکرد دانه ۴۵) درصد) و عملکرد ماده خشک کل ۳۳/۵) درصد ) شد. رقم بیونیج نسبت به سایر ارقام از عملکرد بیشتری ۳۵) درصد) برخوردار بود. بطورکلی نتایج این تحقیق نشان داد که تاخیر در تاریخ کاشت که در بعضی از شرایط آب وهوایی امری اجتناب ناپذیر توسط کشاورز است، منجر به کاهش ویژگیهای مورفولوژیکی نخود گردید. با این وجود در کشت دیرهنگام انتخاب ارقام مناسب توانست تا حدودی افت عملکرد ناشی از برخورد گیاه با شرایط محیطی نامناسب، به ویژه خشکی انتهای دوره رشد را کاهش دهد. رقم بیونیج به علت برخورداری از ویژگیهای برتر مورفولوژیکی نسبت به سایر ارقام و همچنین به دلیل بهره-وری بهتر از شرایط محیطی میتواند به عنوان رقم مطلوب در نظر گرفته شود.

Keywords:

اجزای عملکرد , تاریخ کاشت , دیم , نخود , ویژگی مورفولوژیک