سمیرا جولایی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، ایران
مجتبی قدیری معصوم - استاد، گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، تهران، ایران

در دنیای کنونی به علت افزایش جمعیت، مسئله امنیت غذایی به یکی از مباحث مهم در کلیه کشورهای جهان تبدیل شده است. دانشمندان راه حل های متنوعی نظیر شناسایی ظرفیت تولید اراضی و انتخاب مناسب ترین کاربری با ظرفیت تولید آن را برای علاج عدم توازن رشد جمعیت و میزان غذای تولید شده جهان،خصوصا جهان سوم، پیشنهاد نمودهاند. از طرفی آب و خاک به عنوان مهمترین منابع طبیعی و پارامترهای اساسی در زمینه مدیریت حوضه مطرح میشوند. در صورت نادیده گرفتن این عرصه، مشکلات عدیدهای برای بشر امروزی به وجود خواهد آورد. با توجه به محدودیت منابع، حفظ و حراست منابع خاک و بهره وری معقول از آن و افزایش میزان تولید در واحد سطح راه حل اساسی برای جلوگیری از قحطی کمین کرده در سر راه رشد روز افزون جمعیت است. بدین منظور می بایست کلیه منابع اراضی مورد مطالعه قرار گرفته و قدرت بهره وری آنها مشخص گردد تا با توجه به نوع قابلیت و استعداد آن ها مورد بهره وری قرار گرفته و از استفاده غیر اصولی که در نهایت منجر به تخریب و انهدام می گردد جلوگیری شود. تعیین قابلیت و استعداد اراضی برای استفاده های مختلف کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و مهندسی اولین گام جهت اجرای پروژه های توسعه روستایی است و بدون شناخت عوامل و محدودیتها امکان استفاده مطلوب از منابع اراضی وجود ندارد. مطالعه حاضر که بر پایه شناخت قابلیتها، امکانات و بررسی محدودیتهای موجود در اراضی صورت میگیرد، زمینه را برای انجام صحیح عملیات اجرایی آبخیزداری فراهم می آورد. توانهای بالفعل و بالقوه در اراضی و به عبارتی چگونگی تناسب اراضی در شرایط فعلی و در شرایط آتی به طور عمده و اساسی به منظور بهرهبرداری از منابع اراضی در جهت انواع کاربریهای اصلی و افزایش توان تولید در این پژوهش صورت پذیرفته است.

خاک، تناسب اراضی، توسعه روستایی، جلایر