ارزیابی رقابت پذیری ایران در صادرات گوجه فرنگی به جهان؛کاربرد مزیتهای تجاری و تئوری ساختار بازار

ورود به عرصه تجارت بین المللی نیاز به دارا بودن شرایط لازم برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) و نیز رقابت پذیری محصولات زراعی است. بحث مزیت نسبی یکی از معیارهای مهم جهت برنامه ریزی تولید، صادرات و واردات محصولات کشاورزی میباشد. بیش از نیم قرن است که ایران گوجه فرنگی تولیدی خود را صادر میکند به طوریکه در دو دهه ی اخیر در حکم ده تولیدکننده عمده این محصول توانسته است جایگاه ویژه و مناسبی در صادرات این محصول کسب کند. هدف از این مطالعه بررسی مزیت نسبی ایران و کشورهای جهان در تجارت گوجه فرنگی با استفاده از شاخصهای مزیت نسبی آشکارشده (RCA) و شاخص مزیت نسبی آشکارشده متقارن (RSCA) جهت تعیین جایگاه ایران در صادرات گوجهفرنگی و جایگاه آن در بین کشورهای عمده صادرکننده این محصول و بررسی ساختار بازار صادراتی گوجه فرنگی ایران به بازارهای بالقوه در فاصله سالهای ۲۰۰۱-۲۰۱۹ است. بررسیها نشان میدهد در سال ۲۰۱۸ کشورهای اردن، مراکش و ایران به ترتیب از بالاترین مزیت نسبی صادراتی و کشورهای مکزیک و ایالت متحده آمریکا کمترین ضریب نوسان شاخص مزیت نسبی صادراتی برخوردار بوده اند. در ادامه این تحقیق، جهت بررسی ساختار بازار صادراتی گوجه فرنگی ایران با استفاده از شاخص هرفیندال-هیرشمن،شاخص نسبت تمرکز و شاخص Q پرداخته شده است.نتایج ساختار بازار صادراتی ایران نشان دهنده ی رقابتی تر شدن صادرات این محصول به بازارهای بالقوه می باشد.

Keywords:

رقابت پذیری , مزیت تجاری , ساختار بازار , گوجه فرنگی , ایران.