اسماعیل چمنی - استاد گروه علوم باغبانی،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل،ایران
رقیه شهبازی یاجلو - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
رسول آذرمی - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
یونس پوربیرامی هیر - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

با پیشرفت علم بیوتکنولوژی، تکنیکهای کشت بافت گیاهی به عنوان روشی کارآمد برای تولید متابولیتها است که علاوه بر رفع موانع در زمینه کشت سنتی، سبب بهبود تولید متابولیت های ثانویه میشود. این روش از طریق تغییر شرایط رشد گیاهان مانند نور، دما و ترکیب محیط کشت، میزان تولید متابولیتها را چندین برابر افزایش میدهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نور در تولید متابولیتهای ثانویه زرین گیاه به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا۰ تصادفی با دو فاکتور شدت نور ۱۵۰۰) و ۳۰۰۰ لوکس) و ترکیب نور (نور سفید ۱۰۰ درصد (شاهد)، نور قرمز ۱۰۰ درصد، نور آبی ۱۰۰ درصد، ترکیب ۸۰ درصد قرمز ۲۰ + درصد آبی ، ترکیب ۶۰ درصد قرمز ۴۰ + درصد آبی، ترکیب ۴۰ درصد قرمز ۶۰ + درصد آبی، ترکیب ۲۰ درصد قرمز ۸۰ + درصد آبی) با ۳ تکرار انجام پذیرفت. شاخصهای بیوشیمیایی مورد ارزیابی شامل فنول کل، فلاونوئید کل، کلروفیل، کارتنوئید، پروتئین کل بود. نتایج حاصل نشان داد ترکیب نور قرمز و آبی در مقایسه با هر کدام از نورها به صورت جداگانه و همچنین نور سفید ۱۰۰ درصد، به صورت معنیداری (در سطح احتمال (%۱ سبب بهبود شاخصهای بیوشیمیایی زرین گیاه شد. مقایسه میانگین داده ها نیز نشان داد بیشترین میزان پروتئین کل، فنول کل، فلاونوئید کل، کلروفیل a و کارتنوئید در تیمار نوری ۶۰ درصد قرمز ۴۰ + درصد آبی مشاهده شد. میتواند در کشت انبوه این گیاه با کاهش هزینه ها مورد استفاده قرار بگیرد.

ترکیبات بیوشیمیایی، زرین گیاه، شدت نور، کشت درون شیشه ای