حسن هویدی - استادیار گروه برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست دانشکده محیط زیست پردیس فنی دانشگاه تهران
علیرضا رحمتی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی محیط زیست دانشگاه تهران

ایجاد شهر از بدو شکل گیری تمدن بشری، همواره مورد نظر دولتمردان قرار گرفته است. شهرسازی همواره با مسائلی مانند توسعه شهری، مشکلات اشتغال و بیکاری، مهاجرت،ترافیک، کمبود مسکن، حاشیه نشینی، افزایش بیرویه جمعیت، تخریب و تبدیل اراضی، بروز آلودگی های آب، هوا، خاک، افزایش صدا و بسیاری از پدیده های دیگر همراه است. مشکلات شهری به یکدیگر پیوسته اند و در صورت بی توجهی به یکی از آنان، مشکلات دیگری بروز میکند. در واقع افزایش جمعیت ساکن در شهرها از یکسو و افزایش انواع مختلف بلایا(طبیعی و مصنوع) از سوی دیگر سبب شده است تا آسیب پذیری جوامع شهری، به ویژه در کشورهای درحال توسعه بیش ازپیش افزایش یابد. با افزایش و گسترش افسارگیسخته شهرها، سطوح نفوذناپذیر در این فضاها به علت تغییرات زمانی و مکانی کاربریها افزایش یافته و در نتیجه در زمانهای نزولات آسمانی به ویژه در زمان بارشهای شدید حجم بسیار زیادی از آبها به دلیل عدم نفوذ آنها به زمین و مدیریت نادرست، در این فضاها جاری شده و باعث به وجود آمدن سیلابهای مهیبی خواهد شد که اثرات جبران ناپذیری را برای مردم، شهروندان و دولتمردان به ارمغان خواهد داشت. لذا در چنین شرایطی که ریسک و عدم قطعیتها به علت تغییرات نادرست کاربریهای اراضی همواره در حال افزایش است، باید سازمانهای دولتی و غیردولتی با ارائه سیاست گذاریها و تهیه و تدوین برنامه ها به خصوص تدوین برنامه های مناسب تغییرات کاربری اراضی، به مدیریت اثر کاهش بلایا کمک کرده و یا به عبارتی دیگر شهرها را تاب آورترنموده و آسیب پذیری آنها را در برابر بلایا کمتر کنند.

تغییرات زمانی- مکانی، کاربری اراضی، روانابهای شهری