عباس زارع بیدسردره - دانشجوی دوره دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
محمدرضا شادمان فر - استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) اصفهان، ایران (نویسنده مسئول)
علی یوسف زاده - استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) اصفهان، ایران

از حدود سه دهه اخیر شیوه عدالت ترمیمی به عنوان راه حل منازعات ناشی از ارتکاب جرم و ترمیم صدمات و خسارات وارده بر بزه دیده، از جمله یکی از دستاوردهای بزه دیده شناسی و جنبش های اجتماعی در حوزه جرم شناسی پذیرفته شده است. مزیت این شیوه نسبت به شیوه های سنتی عدالت کیفری مانند «عدالت سزادهی» و «عدالت بازپروری»، این است که «عدالت ترمیمی» تلاش می کند به ایجاد سازش و آشتی بین بزه دیده و خانواده او از یک طرف و بزهکار از طرف دیگر بپردازد و ضمن تامین حقوق بزه دیده، بین طرفین قضیه زمینه صلح پایدار را فراهم کند. امروزه پرونده های متعددی در محاکم نظامی در حال رسیدگی است، که بعضا در برخی موارد مدت مدیدی به طول انجامیده که مقصود اصلی قانونگذار برآورده نمی شود. به نظر می رسد با توجه به رویه های موجود در نهاد عدالت ترمیمی و برنامه های ویژه عدالت ترمیمی، به ویژه میانجیگری، می توان در بحث دادرسی نظامی در جبران خسارت های وارده کمک خوبی نمود و قبل از ورود به دادگاه با استفاده از روش های عدالت ترمیمی می توان بین بزهکار و زیان دیده صلح و سازش ایجاد نمود. اگرچه به نظر می رسد مقررات لازم جهت اجرای سیستم عدالت ترمیمی در دادرسی نظامی وضع نشده است که همین مسئله سبب ایجاد چالش های مختلفی فراروی اجرای سیستم عدالت ترمیمی باشد.

عدالت ترمیمی, دادرسی, نظامی میانجی گری, جبران خسارت جلسه گفتگوی خانوادگی