مهدیه شفیعی تبار - Department of Psychology, Faculty of Humanities, Arak University, Iran
صغری اکبری چرمهینی - Department of Psychology, Faculty of Humanities, Arak University, Iran
مهدی مولایی یساولی - Faculty of Psychology, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: تنظیم هیجانی نقش اساسی در رفتار سازش یافته کودکان دارد. اهمیت این مفهوم در روابط بین­فردی، کنار آمدن با موقعیت های مشکل ساز، و دستیابی به اهداف شخصی، ضرورت وجود ابزاری معتبر جهت سنجش آن را نشان می دهد. هدف این پژوهش بررسی ساختار عاملی و تعیین ویژگی های روان سنجی چک لیست تنظیم هیجانی نسخه والدین در میان دانش آموزان سنین ۶ تا ۱۲ سال بود. روش: این پژوهش از نظر روش شناسی، کاربردی و توصیفی- توسعه ­ای است. جامعه آماری شامل تمامی دانش­ آموزان دختر و پسر ۶ تا ۱۲ ساله  مدارس ابتدایی دولتی شهر اراک بود که در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ مشغول به تحصیل بودند. از این جامعه آماری، تعداد ۴۷۱ دانش­آموز به روش نمونه ­گیری خوشه­ ای انتخاب شده، و والدین آنها به چک لیست تنظیم هیجانی (شیلدز و سیچتی، ۱۹۹۵) و نظام درجه بندی مهارت های اجتماعی (گرشام و الیوت،۱۹۹۰) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از دو روی آورد کلاسیک و نظریه سوال- پاسخ استفاده شد. یافته­ ها: بر اساس نتایج بررسی روایی ابزار چک لیست تنظیم هیجانی با روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی (نظریه کلاسیک) و مدل های چندبعدی (نظریه سوال پاسخ)، دو عامل بی ثباتی/ منفی گرایی و تنظیم هیجانی، مورد تایید قرار گرفت. اعتبار این چک لیست با روش آلفای کرونباخ به ترتیب برای دو عامل آن، ۷۶/۰ و ۶۹/۰ به دست آمد که مطلوب و قابل پذیرش است. همچنین تابع آگاهی چک لیست نشان داد که عامل بی ثباتی/ منفی گرایی در محدوده سطح صفت بین ۲- تا ۳، بیشترین آگاهی دهندگی، و عامل تنظیم هیجانی بین ۲ تا ۳- ، آگاهی­ دهندگی بالا و خطای اندازه­ گیری پایینی داشت (۰/۰۱> p). نتیجه ­گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر و اهمیت ارزیابی تنظیم هیجانی به ویژه در کودکان، می توان نتیجه گرفت که نسخه فارسی چک لیست تنظیم هیجانی، ابزاری مناسب و معتبر برای ارزیابی این حیطه در کودکان ۶ تا ۱۲ سال است.

Factor structure, psychometric properties, emotion regulation, ساختار عاملی, ویژگی های روان سنجی, تنظیم هیجانی