فهیمه حسن نتاج - Faculty of Education and Psychology, University of Tehran, Iran
عباسعلی تقی پور جوان - Faculty of Education and Psychology, University of Tehran, Iran
فاطمه پور فاطمی - Welfare Organization Mazandaran Province, Sari, Iran
سید سعید آرام - Faculty of Welfare and Rehabilitation Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: شیوع­شناسی اختلال طیف اوتیسم در دوران کودکی به دلیل افزایش فراوانی روزافزون آن در جوامع مختلف از یک سو، و اهمیت مداخله زودهنگام از سویی دیگر، از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف غربالگری و شیوع­شناسی اختلال طیف اوتیسم در کودکان ۳-۶ سال مهدکودک­های تحت­ نظر بهزیستی استان مازندران انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی است و جامعه آماری آن، شامل تمامی کودکان ۳ تا ۶ سال مهدکودک­های تحت نظارت سازمان بهزیستی در سال ۱۳۹۶-۱۳۹۵ در استان مازندران بود که از این میان، تعداد ۱۰۰۴۰ کودک مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای گردآوری داده­ها ابتدا نمونه مورد ­نظر تحت ارزیابی با سیاهه تعدیل شده برای اوتیسم کودکان (ام چت) (روبینز، دبرافین، بارتون، ۱۹۹۹) و مصاحبه پیگیری قرار گرفته و سپس در مرحله دوم غربالگری، افراد با ریسک بالا با پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و مقیاس نمره­دهی اوتیسم گارز ۲ (گیلیام، ۱۹۹۴) ارزیابی دقیق شدند. داده­های به دست آمده به وسیله روش­های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، درصد) و استنباطی (خی­دو) تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج پژوهش نشان داد تعداد ۵۳ مهدآموز (۴۶ پسر، ۷ دختر) با اختلال طیف اوتیسم در استان مازندران در سال ۱۳۹۵-۱۳۹۶ در مهدکودک­ها حضور دارند. شیوع اختلال طیف اوتیسم در پسران ۹۶/۰ درصد و در دختران ۱۳/۰ درصد و نسبت فراوانی شیوع در پسران به دختران در حدود ۵/۶ به ۱ است P≥۰/۰۵)). نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، شیوع اختلال طیف اوتیسم در کودکان ۳-۶ سال مهدکودک­های مازندران، % ۵۳/۰ (تقریبا نیم درصد) است. شدت اختلال، وضعیت شناختی و اجتماعی - اقتصادی در پذیرش و ثبت­نام کودکان با اختلال طیف اوتیسم در مراکز مهدکودک، نقش زیادی داشته و سبب شده است تا حضور این کودکان در مراکز مهدکودک استان، کمتر از میزان شیوع جهانی باشد.

Epidemiology, autism spectrum disorder, kindergarten, شیوع شناسی, اختلال طیف اوتیسم, مهد کودک