ساخت و تعیین شاخص های روان سنجی مقیاس ناگویی هیجانی کودکان

زمینه و هدف: ناگویی هیجانی به ­عنوان دشواری در شناسایی و بیان احساسات، تفکر بیرونی­ محور، و فرایندهای تخیلی محدود، تعریف شده است. بیشتر مطالعات در زمینه ناگویی هیجانی در افراد بزرگسال انجام شده و پژوهش های کمتری جهت ارزیابی ناگویی هیجانی کودکان انجام­ شده است؛ بنابراین هدف این پژوهش ساخت، اعتباریابی، و شناسایی ساختار عاملی مقیاس ناگویی هیجانی کودکان بود. روش­: این پژوهش به روش توصیفی- پیمایشی انجام شد و جامعه­ آماری آن شامل تمامی دانش ­آموزان مقطع ابتدایی شهر قروه در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ بود. حجم نمونه شامل ۲۶۰ دانش­ آموز از جامعه ذکر شده بود که به ­شیوه­ نمونه­ گیری خوشه­ ای تصادفی انتخاب شدند. مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو (ریف و همکاران، ۲۰۰۶) جهت تعیین روایی همگرا، و مقیاس محقق ­ساخته­ ناگویی هیجانی کودکان توسط والدین دانش ­آموزان تکمیل شد. داده­ ها به کمک نرم ­افزارهای SPSS ۲۲  و  LISREL ۸.۵و به روش ضریب همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی، و تاییدی تحلیل شدند. همچنین روایی محتوایی این مقیاس توسط ۴ نفر از متخصصان حوزه­ روان­ شناسی تایید شد. یافته­ ها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پنج عامل دشواری در شناسایی احساسات، دشواری در بیان احساسات، دشواری در خیال ­پردازی، دشواری در تشخیص احساسات از تغییرات فیزیولوژیکی، و تفکر عینی با مقدار ویژه­ بالاتر از ۱ توانسته ­اند ۵۹/۲۶ درصد از واریانس گویه­ ها را تبیین کنند. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان­ داد که شاخص برازش مدل، در سطح مطلوبی قرار دارد. یافته­ های این پژوهش نشان داد که میزان آلفای کرونباخ برای کل مقیاس۷۰/. و برای هر یک از عوامل دشواری در شناسایی احساسات، دشواری در بیان احساسات، دشواری در خیال­ پردازی، دشواری در تشخیص احساسات از تغییرات فیزیولوژیکی، و تفکر عینی به ترتیب ۸۹/.، ۸۱/.، ۸۸/.،۶۰/. و ۷۱/. به ­دست آمد. نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه می ­توان نتیجه ­گیری کرد که مقیاس ۲۶ گویه­ ای ناگویی هیجانی کودکان از نظر اعتبار و ساختار عاملی، ابزار مناسبی جهت استفاده در حوزه­ های مختلف روان ­شناسی، آموزشی، و پژوهشی است و استفاده از این آن به تمامی متخصصان و پژوهشگران حوزه­ روان­ شناسی، پبشنهاد می­ شود.

Keywords:

Construction and validation , factor structure , alexithymia , ساخت و اعتباریابی , ساختار عاملی , ناگویی هیجانی