تینا محمدی - Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
غلامعلی افروز - Department of Psychology of Exceptional Children, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Iran

زمینه و هدف: پژوهش­ها نشان دادند که یکی از مشکلات اصلی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی­توجه/ فزون­کنشی، مشکلات آنها در مهارت­های حل مسئله در موقعیت­های مختلف است. شیوه­های مختلفی برای درمان و توانبخشی این کودکان به کار رفته است، اما این مطالعه با هدف بررسی تاثیر توانبخشی شناختی گروهی بر توانایی حل مسئله دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه­/­فزون­کنشی انجام شد. روش: روش این پژوهش، نیمه­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون– پس­ آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال نارسایی توجه­/ ­فزون­کنشی منطقه ۱۲ شهر تهران در نیمه اول سال تحصیلی ۱۳۹۷-۱۳۹۶ تشکیل می­دادند که تعداد ۳۰ نفر از آنها به روش نمونه­ گیری در دسترس بر حسب شرایط ورود و خروج از نمونه، و در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گواه (۱۵ نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۳۰- ۴۵ دقیقه آموزش گروهی توانبخشی شناختی را دریافت کردند، ولی گروه گواه این مداخله را دریافت نکرده است. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه علائم مرضی کودکان (اسپیرافکین و گادو، ۱۹۹۴) و آزمون برج لندن (شالیس، ۱۹۸۲) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ ها با آزمون تحلیل کوواریانس تک­متغیره انجام شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده­ها نشان داد توانبخشی شناختی مبتنی گروهی، تاثیر معناداری بر بهبود توانایی حل مسئله در دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه­/ ­­فزون­کنشی داشت (۰/۰۱P<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه مبنی بر تاثیر توانبخشی شناختی مبتنی بر آموزش گروهی بر مهارت­های حل مسئله در دانش آموزان با نارسایی توجه­/­ فزون­کنشی می­توان نتیجه ­گیری کرد که این شیوه درمانی با تقویت مناطق مغزی مربوط به توجه و تمرکز باعث بهبود عملکرد این کودکان در حیطه ­های مختلف تحصیلی و رفتاری می­شود.

Group cognitive rehabilitation therapy, problem-solving, attention deficit hyperactivity disorder (ADHD), گروه درمانی توانبخشی شناختی, حل مسئله, نارسایی توجه / فزون کنشی