اثر بخشی درمان کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی بر ترس از ارزیابی منفی، تغییر نگرش به زندگی، و جرئت ورزی در نوجوانان پسر بد سرپرست

زمینه و هدف: خانواده هسته اصلی اجتماع است که در جهت ارتقای تحول کودکان از جنبه های مختلف، بسیار موثر است. کودکی که در محیط خانواده از محبت سرشار پدر و مادر برخوردار باشد قدرت سازش­یافتگی بیشتری داشته، احساس سکون و آرامش کرده، اعتمادبه خود قوی داشته، و نسبت به قوانین اخلاقی، حساس است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن­ آگاهی بر ترس از ارزیابی منفی، تغییر نگرش به زندگی، و جرئت­ورزی در نوجوانان پسر بد سرپرست انجام گرفته است. روش: طرح پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. نمونه پژوهش شامل ۳۰ نوجوان بد سرپرست در مدرسه امام خمینی شهر بازرگان در سال تحصیلی ۹۶-۱۳۹۵ بود که  به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه ۱۵ نفر)  جایدهی شدند. افراد گروه آزمایش، در ده جلسه ۹۰ دقیقه ­ای به شیوه گروهی تحت آموزش مدیریت تنیدگی قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ترس از ارزیابی منفی (لری، ۱۹۸۳)، پرسشنامه تغییر نگرش (باتیستا، ۱۹۷۳) و پرسشنامه جرئت­ورزی (گمبریل و ریچی، ۱۹۷۵) بود. داده ­های جمع­ آوری شده به روش تحلیل واریانس با اندازه­ گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ­ها: نتایج نشان داد که درمان  کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن­ آگاهی در کاهش ترس از ارزیابی منفی و تغییر نگرش به زندگی و جرئت­ورزی گروه آزمایش موثر بوده است (۰/۰۰۱≥P). نتیجه­ گیری: بر اساس یافته­ های پژوهش حاضر می­ توان نتیجه گرفت که روش مداخله به کار گرفته شده در این مطالعه با افزایش آگاهی فرد از تجربیات لحظه حال و  افزایش توجه به سیستم شناختی و پردازش کارآمدتر اطلاعات، باعث کاهش نگرانی و اضطراب و تغییر نگرش به زندگی شده است. از سوی دیگر چون ذهن­ آگاهی باعث تعدیل احساسات بدون قضاوت کردن و افزایش آگاهی نسبت به احساسات روانی و جسمانی می شود و به پذیرش هیجانات و مسائل مختلف کمک می­ کند، بنابراین می­ تواند در تعدیل سلامت روان افراد نقش داشته باشد و در نتیجه در تعدیل ترس از ارزیابی منفی و افکار منفی افراد، کمک کند.

Keywords:

Mindfulness-based stress reduction (MBSR) , fear of negative evaluation , change of attitude towards life , assertiveness , neglected adolescents , مدیریت تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی , ترس از ارزیابی منفی , تغییر نگرش , جرئتورزی , نوجوانان بد سرپرست