تاثیر درمان ذهن آگاهی کودک محور بر اضطراب کودکان ۸ تا ۱۲ سال دارای علائم افسردگی

زمینه و هدف: افسردگی به عنوان اختلال روانی رایج، می ­تواند فرایند ارتباطی، تحصیلی، تحولی، و روان­ شناختی کودکان را با آسیب جدی مواجه کند. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر درمان ذهن ­آگاهی کودک ­محور بر اضطراب کودکان ۸ تا ۱۲ سال دارای علائم افسردگی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری ۴۵ روزه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی کودکان دختر و پسر دارای اختلال افسردگی (۸ تا ۱۲ سال) شهر اصفهان در سال ۱۳۹۶ بودند که به مراکز مشاوره و خدمات روان­ شناختی آموزش و پرورش مراجعه کرده بودند. نمونه مورد مطالعه شامل ۳۰ کودک از جامعه آماری مذکور بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و با انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش مداخلات درمانی ۱۰ جلسه ­ای مربوط به ذهن­ آگاهی را در طی دو ماه و نیم دریافت کردند؛ این در حالی است که گروه گواه هیچ­ گونه مداخله ­ای را در طول پژوهش دریافت نکرد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه افسردگی کودکان (کواکس، ۱۹۹۲) و اضطراب کودکان (مارچ و همکاران، ۱۹۹۷) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه ­گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان ذهن آگاهی بر کاهش اضطراب کودکان ۸ تا ۱۲ سال دارای علائم افسردگی تاثیر معناداری داشته است(p<۰.۰۰۱). علاوه بر این نتایج نشان داد که این درمان توانسته تاثیر خود را در زمان نیز به شکل معناداری حفظ کند (p<۰.۰۰۱). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که که چون ذهن­ آگاهی، احساسی بدون قضاوت و فراتر از آگاهی است که به دیدن واضح و پذیرش هیجانات و پدیده های بدنی همان گونه که اتفاق می افتند، کمک می کند؛ بنابراین کودکانی که از اختلال روان شناختی و اجتماعی ناشی از افسردگی رنج می برند، از طریق آموزش ذهن ­آگاهی فرا می گیرند که احساسات و نشانه ­های بدنی، روان شناختی، و هیجانی خود را پذیرفته و در نتیجه، توجه و حساسیت بیش از حد نسبت به این نشانه ­ها در آنان کاهش می­ یابد.

Keywords:

Mindfulness , anxiety , depression , ذهن آگاهی , اضطراب , افسردگی