صادق پورمرادی - دانشجوی دکترای رشته بیوتکنولوژی گیاهی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران؛ مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
علی اعلمی - دانشیار، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مسعود اصفهانی - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

شناسه دیجیتال (DOR):۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۹۰۵.۱۳۹۸.۳۶.۳۷۶.۱۰۱.۳.۱۵۷۸.۴۱ به منظور ارزیابی میزان و درجه پلیمریزاسیون اینولین، عملکرد ریشه تر و اینولین ۱۵ توده و رقم کاسنی (Cichorium intybus L.) بومی و وارداتی، آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه ایستگاه تحقیقات خشکه داران استان مازندران در سال های ۹۷-۱۳۹۵ اجرا شد. ماده گیاهی پژوهش، شامل ۱۳ توده داخلی و دو رقم وارداتی از جنس کاسنی بود. در سال دوم آزمایش، در انتهای مرحله رزت، ریشه ها برداشت، توزین و محاسبات مربوطه انجام شد. عصاره گیری نمونه ها به روش استخراج آبی انجام شد، سپس قند کل و قند احیاءکننده نمونه ها اندازه گیری و میزان و درجه پلیمریزاسیون اینولین نمونه ها محاسبه گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که توده های رشت، چمستان و رقم وارداتی Selenite، به ترتیب با ۱۵.۸، ۱۳.۹ و ۱۴.۳ درصد دارای بیشترین محتوای اینولین در بین ژنوتیپ های کاسنی بودند. یافته های تحقیق نشان داد که رقم Selenite با تولید ۳۵.۴۵۸ تن در هکتار ریشه تر و ۲۸۱۸.۹ کیلوگرم در هکتار اینولین، در بین رقم ها و نمونه های کاسنی مورد مطالعه بیشترین میزان ریشه و اینولین را دارا بوده و توده تنکابن به ترتیب با عملکرد ۱۲.۶۹۲ تن در هکتار ریشه تر و ۸۰۷.۵ کیلوگرم در هکتار اینولین، پس از آن در رتبه دوم قرار گرفت و از سایر توده ها و رقم های تحقیق برتر بود. نتایج این آزمایش نشان داد که ژنوتیپ های Selenite و تنکابن از نظر میزان و درجه پلیمریزاسیون اینولین در دو سال تحقیق پایداری مناسبی داشته و از نظر عملکرد ریشه و اینولین نیز از ژنوتیپ های برتر کاسنی بودند و برای منطقه غرب مازندران مناسب تر شناخته شدند.

توده, اینولین, درجه پلیمریزاسیون, عملکرد ریشه, کاسنی (Cichorium intybus L.)