فریده شریفی شایان - Department of Psychology, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
غلامحسین انتصارفومنی - Department of Psychology, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
مسعود حجازی - Department of Psychology, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran

زمینه و هدف: نارسایی توجه/ فزون کنشی، اختلال شایع دوران کودکی است و یافتن درمان موثری که از شدت و عمق نشانه های آن بکاهد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این اختلال یکی از متداول­ترین مشکلات دوران کودکی است که میزان مراجعه به مراکز درمانی به علت آن، ازتمامی اختلال های دیگر بیشتر است هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش به روش یادگیری مشارکتی در انگیزه تحصیلی و مهار هیجان در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی بود. روش: این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی، از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه  بود. جامعه آماری مورد مطالعه شامل دانش آموزان پسر مقطع ششم  ابتدایی با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی شهرستان تبریز در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ بود. نمونه ای به حجم ۳۰ نفر از جامعه مذکور  به روش خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب و در دو گروه ۱۵ نفری (یک گروه آزمایش و یک گروه گواه) جایدهی شدند. پرسشنامه های انگیزه تحصیلی هارتر (۱۹۸۱) و تنظیم هیجان گراس و جان (۲۰۰۳) به عنوان پیش آزمون بر روی هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش به مدت ده جلسه تحت آموزش به روش یادگیری مشارکتی قرار گرفتند. در طی این مدت بر روی گروه گواه هیچ مداخله ای انجام نشد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره در سطح معناداری (۰۵/۰=α) و با نرم افزار SPSS نسخه۲۰  استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش به روش یادگیری مشارکتی باعث افزایش انگیزه تحصیلی (۱۲/۲۵= F و ۰۴۱/۰P< ) و مهار هیجان (۱۹/۹= F و ۰/۰۳P<) در افراد گروه آزمایش در مرحله پس­آزمون شده است.  نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت که استفاده از یادگیری مشارکتی با تقویت حس همکاری و مفید بودن کودکان مبتلابه اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی، در افزایش انگیزه تحصیلی و مهار هیجان آنها موثر است؛ در نتیجه این روش می تواند به عنوان یک روش تکمیلی در کنار سایر روش­های مداخله این کودکان، به­کار گرفته شود.

Training participatory learning method, educational motivation, controlling the excitement, یادگیری مشارکتی, انگیزه تحصیلی, مهار هیجان, اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی