تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر درماندگی روان شناختی و افکارخودآیند منفی مادران دارای کودک مبتلا به فلج مغزی

زمینه و هدف: فلج مغزی از شایع­ترین علل ناتوانی حرکتی در کودکان به شمار می­رود که باعث مشکلات روان­شناختی فراوان در آنها می­شود. از آن جایی که این کودکان به مراقبت ­ها و حمایت­ های مستمر والدین نیاز دارند، تنیدگی­ ها و مشکلات زیادی را برای تمامی اعضای خانواده به ­خصوص مادر ایجاد می­ کنند. بدین ترتیب این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر درماندگی روان­شناختی و افکار خودآیند منفی مادران دارای کودک مبتلا به فلج مغزی انجام گرفت. روش: این پژوهش نیمه­آزمایشی از نوع پیش‎آزمون-پس‎آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای کودک فلج مغزی شهرستان دورود در پاییز ۱۳۹۵ بود که از بین آنها با استفاده از روش نمونه‎گیری در دسترس تعداد۳۰ نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شدند. ابزارهای گردآوری داده­ ها شامل پرسشنامه نشانه­شناسی مختصر(دراگوتیس،۲۰۰۰) و پرسشنامه افکار خودآیند (هولون وکندال، ۱۹۸۰) بود. آموزش مبتنی بر پذیرش وتعهد به مدت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ­ای به گروه آزمایش آموزش داده ­شد. تحلیل داده ­ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه­ گیری مکرر انجام گرفت. یافته ­ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش ابعاد درماندگی روان­ شناختی (جسمانی­ سازی، افسردگی، و اضطراب) و افکار خودآیند منفی (میزان افکار و باور به افکار)، تاثیر معنی داری دارد (۰/۰۵p<). میزان اندازه­ اثر برای ابعاد درماندگی روان­ شناختی به ترتیب ۵۶/۶۶،۰/۰ و ۰/۷۱ و برای ابعاد افکار خودآیند منفی به ترتیب ۰/۵۸ و ۰/۷۳ بود. نتیجه­گیری: نتایج این پژوهش سودمندی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را در کاهش درماندگی روان­شناختی و افکار خودآیند منفی مادران دارای کودک مبتلا به فلج مغزی مورد تاکید قرار می­دهد، در نتیجه می­توان این آموزش را به عنوان یک روش موثر در کاهش مشکلات روان­ شناختی و بهبود سلامت روانی مادران دارای کودک مبتلا به فلج مغزی به کار برد.

Keywords:

Psychological distress , negative automatic thoughts , acceptance and commitment therapy , درماندگی روان شناختی , افکار خودآیند منفی , درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد